Bây giờ đang vào canh hai, thế nhưng trong Lưỡng Nghi điện vẫn còn đèn đuốc sáng trưng.

Lý Trị nghiêng mình dựa vào trường kỷ. Lưỡng Nghi điện không thể so với Thái Cực điện, ở đây có thể tùy tiện một chút. Mà phía dưới còn ngồi mấy người, bên trái chính là Trưởng Tôn Vô Kỵ, bên phải chính là Vu Chí Ninh, ngoài ra còn có năm người Chử Toại Lương, Trình Giảo Kim, Lai Tể, Hàn Viện, Trưởng Tôn Xung.

Nếu như vưt một quả lựu đạn vào chỗ này, như vậy vương triều đại Đường chắc chắn phải xụp đổ một nửa.

Bất quá bầu không khí có vẻ hơi yên tĩnh, không có người nói chuyện, tựa hồ đang chờ đợi cái gì.

Qua được một lúc, chỉ thấy Trương Thiếu Giám đi vào, hơi cúi người nói: "Bệ hạ, Hàn Ngự Sử đến rồi."

Lý Trị ngồi thẳng lưng lên, nói: "Để hắn vào đi."

"Vâng."

Qua được chốc lát, liền thấy Hàn Nghệ đi vào, hành lễ nói: "Vi thần tham kiến bệ hạ."

"Miễn lễ."

Lý Trị dùng cánh tay chống lên chiếc bàn thấp trước mặt, nói: "Hàn Nghệ, trẫm đã nghe Bí Thư Giám bẩm báo, ngươi kiến nghị thành lập một quan nha mới, dùng để giữ gìn trị an trong ngoài thành Trường An, không biết có đúng như vậy hay không?"

Hàn Nghệ nói: "Vi thần xác thực có nói việc này cùng phò mã."



Lý Trị nói: "Trẫm muốn chính tai nghe xem ý nghĩ của ngươi."

"Tuân mệnh."

Hàn Nghệ chắp tay, nói: "Từ sau thời Trinh Quán cho tới bây giờ, quốc lực của Đại Đường ta vẫn tăng lên mãnh liệt. Ngoại trừ nhờ bệ hạ văn trì võ công, cùng với sự nỗ lực của chư vị đại thần, còn hẳn nên quy công cho quốc nội yên ổn. Nếu như quốc nội vẫn rung chuyển trong nhiều năm, cho dù bệ hạ lại co tài năng bất thế, e sợ cung là không bột đố gột nên hồ. Bởi vậy có thể thấy được, một quốc gia có cường thịnh hay không, không ở chỗ bản đồ của nó lớn bao nhiêu, nhân khẩu nhiều bao nhiêu, quân đội mạnh bao nhiêu, mà là ở chỗ quốc nội có yên ổn hay không. Hán Vũ Đế lợi hại cỡ nào, bình định Hung Nô, nhưng cung bởi vậy dẫn đến tiếng oán thán trong quốc nội nổi lên bốn phía, dẫn đến vương triều Đại Hán từ đấy thất bại hoàn toàn. Vì vậy, bất cứ lúc nào, cũng phải lấy trị quốc làm trọng, chỉ có quốc nội yên ổn, mới có tư cách bàn đến chuyện khác."

Đám người Trưởng Tôn Vô Kỵ, Chử Toại Lương, Vu Chí Ninh, bao gồm Lý Trị đều dồn dập gật đầu. Chỉ có một người reo lên: "Tên tiểu oa nhi như ngươi thì biết cái gì, chỉ biết nói hưu nói vượn. Cái gì mà trị quốc làm đầu, đương nhiên là phải cường binh làm đầu, ngươi chớ có quên. Giang sơn này chính là do Thái Tổ, Thái Tông đánh xuống từ trên lưng ngựa."

Người nói chuyện chính là Trình Giảo Kim.

Lời nói của Hàn Nghệ quả thật đã chọc tới ông ta. Trị quốc dưa vao văn thần, trị quốc làm trọng, đây chẳng phải là xem nhẹ võ tướng bọn họ sao?

Trưởng Tôn Vô Kỵ lập tức trừng mắt, nói: "Lão thất phu như ngươi thì biết cái gì, quân lương để ngươi đánh trận là từ trên trời rơi xuống chắc? Không có quân lương, kể cả cho ngươi ngàn vạn người, ngươi cung đánh không thắng. Nếu không trị quốc, lấy đâu ra lương thực. Ngươi nói xem trị quốc làm đầu, vẫn là cường binh làm đầu?"

Trình Giảo Kim không phục nói: "Ngươi chớ có giảng những đạo lý lớn này với ta. Đám văn nhân các ngươi chỉ giỏi trò khua môi múa mép. Muốn ta tranh với ngươi, vậy thì được, tranh xong chúng ta lại đánh nhau một trận thử xem."

Trong triều cũng chỉ có duy nhất Trình Giảo Kim dám nói chuyện như vậy với Trưởng Tôn Vô Kỵ. Bởi vì bọn họ đều tuỳ tùng theo Lý Thế Dân từ rất sớm. Cãi nhau mấy chục năm, không thấy đối phương có khi còn có thể cảm thấy cô quạnh nữa là.

Đương nhiên đây cũng không phải nói quan hệ của bọn họ không được tốt, ngược lại quan hệ giữa hai người họ tốt vô cùng. Nếu như không phải người quen cũ, Trình Giảo Kim chưa chắc dám cãi nhau với Trưởng Tôn Vô Kỵ như vậy.

Chỉ thấy Trưởng Tôn Vô Kỵ chỉ vào Trình Giảo Kim nói: "Lão thất phu kia, năm đó khi lão phu đi theo Thái Tông Thánh Thượng bình định tây bắc, ngươi vẫn chỉ là một tên giặc cỏ mà thôi. Ngươi cho rằng chỉ có ngươi biết đánh trận à, lão phu đánh trận cũng không ít hơn ngươi đâu."

Trình Giảo Kim hoa tay múa chân nói: "Ngươi nói ta là giặc cỏ, ngươi không phải cũng chỉ là tên quan áp lương sao?"

"Ngươi dám nói ta là quan áp lương." Trưởng Tôn Vô Kỵ càng nói càng tức. Bỗng nhiên đứng dậy, vén tay áo lên, quát to: "Ngươi muốn đánh đúng không, hôm nay lão phu liền tiếp ngươi tới cùng."

"Cái này quá tuyệt rồi, những tên dám cùng lão phu so chiêu đều chết hết rồi, cung chỉ còn lại lão Trưởng Tôn ngươi. Ta cung không bắt nạt ngươi, cho phép ngươi có thể tìm vài người trợ giúp đến."

Trình Giảo Kim lắc đầu đứng dậy, hung hăng rối tinh rối mù, có thể nói là lão phu tán gẫu thiếu niên cuồng a.

Hai người mắt thấy sắp đánh nhau thật rồi.

Chử Toại Lương, Hàn Viện, Lai Tể, Trưởng Tôn Xung mau mau kéo lại Trưởng Tôn Vô Kỵ. Bên kia Vu Chí Ninh đã lớn tuổi, khẳng định kéo không nổi Trình Giảo Kim, chỉ có thể chặn ở phía trước, khuyên mấy câu.

Hàn Nghệ cũng nhìn đến choáng váng, hắn thât sư không cố ý gây xích mích ly gián nha. Kể cả có cố ý, hắn cung mới nói được một câu đầu tiên. Nhìn Trưởng Tôn Vô Kỵ tức giận đến giương nanh múa vuốt, cùng với vẻ mặt trào phúng của Trình Giảo Kim. Quả thật không thề ngờ họ thật sự là tể tướng và quốc công. Nhìn thế nào cũng thấy họ so với Hàn Nghệ còn giống với dân chúng tầm thường hơn.



Hàn Nghệ cũng không biết đây chính là văn hóa Đường triều. Bởi vì Đường triều vốn vô cùng thượng võ, địa vị của võ quan là rất cao. Thế nhưng hiện tại địa vị của quan văn đang có xu thế càng ngày càng tăng, dù sao hiện tại cũng không có đánh trận, quốc nội cung đang thi hành chính sách tu sinh dưỡng tức, khẳng định chỉ có thể lấy quan văn làm chủ. Văn võ chi tranh, vốn chẳng lạ lùng gì. Trưởng Tôn Vô Kỵ vốn cũng xuất thân từ quân phiệt thế gia, chỉ là Lý Thế Dân phát hiện ông ta đánh trận không tốt, thế nhưng khoản hành chính, hậu cần lại rất lợi hại, vì vậy mới chuyển ông ta thành quan văn. Thế nhưng gốc gác gia tộc vẫn còn đó, cũng không sợ hãi những võ quan khác.

"Đủ rồi."

Lý Trị rốt cục lên tiếng.

Hoàng đế vừa mở miệng, Trưởng Tôn Vô Kỵ, Trình Giảo Kim lập tức liền yên tĩnh lại.

Lý Trị liếc nhìn bọn họ một chút, đều là râu tóc bạc trắng, đầy mặt phong sương, nào muốn mở miệng giáo huấn bọn họ nữa, đành lộ ra một nụ cười bất đắc dĩ nói: "Hai vị ái khanh bình tĩnh đừng nóng, trước hết để Hàn Nghệ nói xong đã, sau đó chúng ta lại thảo luận." Nói xong, y lập tức hướng ra bình phong bên ngoài hô: "Đức Thắng, bưng hai chén trà đến cho Thái Úy cùng Lư Quốc Công giải khát."

Trưởng Tôn Vô Kỵ một mặt lúng túng, cũng biết để cho cháu ngoại trai của mình chê cười rồi. Liền manh me trừng mắt với Trình Giảo Kim, sau đó mới ngồi xuống lại. Thế nhưng cũng không có cách nào, trong này chỉ có tư lịch và bối phận của ông ta, Vu Chí Ninh và Trình Giảo Kim là tương đương với nhau. Mặc dù là Chử Toại Lương, cung vẫn còn kém một chút. Mà với tính cách của Vu Chí Ninh, khẳng định là coi như không có nghe thấy. Nếu Trưởng Tôn Vô Kỵ không đứng ra ra ngăn chặn cái miệng của Trình Giảo Kim, như vậy lão thất phu này chắc chắn sẽ nói tới mức đám quan văn bọn họ không đáng giá một đồng rồi.

Trình Giảo Kim vốn da mặt dày, cũng không thèm để ý những thứ này, thế nhưng cung không dám náo loạn nữa. Dù sao nơi đây cũng là Lưỡng Nghi điện, không phải là nhà ông ta.

Trương Đức Thắng dẫn theo hai tên tiểu thái giám dâng cho mỗi người bọn họ một chén trà.

Lý Trị lại hướng về Hàn Nghệ nói: "Hàn Nghệ, ngươi nói tiếp đi."

"A?"

Hàn Nghệ lúc này mới tỉnh mộng, diễn xong rồi sao? Chỉ thấy hắn ngẩn ra, hỏi: "Vi thần nói tới chỗ nào rồi nhỉ?"

Vu Chí Ninh khẽ cười nói: "Trị quốc làm đầu."

"Há, đúng, trị quốc làm đầu, trị quốc làm đầu. Đa tạ Tả Phó Xạ nhắc nhở."

Hàn Nghệ lau mồ hôi, trong lòng thầm mắng. Lão thất phu này cũng thật là hại người rất nặng nha, loại hội nghị có cấp bậc như thế này, ngươi còn dám chen vào như vậy. Vạn nhất ta bị ngươi làm cho sợ rồi, vậy làm sao có thể đàm luận tiếp nữa. Nghĩ tới đây bèn ho nhẹ một tiếng, tiếp tục nói: "Đạo trị quốc là lấy dân làm đầu, là bách tính phải tốt trước, sau đó mới đến quốc gia. Vì vậy trọng điểm của việc trị quốc, chính là sinh hoạt của bách tính. Thế nhưng tại Đại Đường ta, sứ mệnh bảo vệ bách tính này vẫn chưa từng được giao cho bất luận một quan nha nào."

Vu Chí Ninh nói: "Lời ấy cũng không thích hợp. Tuy rằng không có quan nha nào lấy bách tính làm sứ mệnh, thế nhưng những đại thần như chúng ta không phải vẫn đều cố gắng làm tất cả mọi chuyện vì Đại Đường, vì thiên hạ bách tính đấy sao?"

"Tả Phó Xạ nói đúng lắm." Hàn Nghệ khẽ gật đầu, lại nói: "Thế nhưng chúng ta đều biết, căn bản của một quốc gia là ở bách tính, như vậy tất nhiên nên có một quan nha làm nhiệm vụ chuyên môn bảo vệ bách tính. Bảo vệ tốt bách tính, như vậy Đại Đường ta còn lo gì chuyện thiên thu van tái."

Vu Chí Ninh gật gật đầu, nói: "Ngươi nói thế cũng không sai. Thế nhưng lấy bảo vệ bách tính làm chức trách, không khỏi cũng quá mức không rõ ràng. Cụ thể bọn họ cần phải làm những chuyện gì?"

Trước đó tuy rằng Trưởng Tôn Xung đã đem sự tình nói hết một lần. Thế nhưng bản thân Trưởng Tôn Xung cung vẫn mơ hồ không rõ, bởi vậy không dám nhiều lời. Dù sao chuyện này vốn là không rõ ràng lắm, vậy thì tốt nhất là không nên nói nhiều dễ sai. Vì vậy đây cũng không phải đám Vu Chí Ninh cố ý làm khó dễ Hàn Nghệ.



Hàn Nghệ nói: "Bảo vệ tính mạng, tài sản của bách tính, cũng chính là giữ gìn trị an."

Trình Giảo Kim nói: - Ta thấy ngươi vốn là làm điều thừa, mỗi ngày đều có binh lính tuần tra trên đường, lẽ nào ngươi không nhìn thấy sao?

Hàn Nghệ cười nói: "Hạ quan đương nhiên nhìn thấy, thế nhưng dùng binh sĩ đến giữ gìn trị an, chuyện này vốn là phi thường không thích hợp. Lúc hạ quan còn ở Dương Châu, Thứ Sử Dương Châu từng phái một tiểu đội binh sĩ đến Mai thôn tìm ta. Kỳ thực bọn họ chỉ là tìm ta mà thôi, thế nhưng bách tính trong thôn vừa nhìn thấy bọn họ, liền cảm thấy phi thường sợ sệt. Vì sao lại xuất hiện loại hiện tượng này? Bởi vì trên người bọn họ đều mang theo sát khí, vũ khí trong tay bọn họ chính là dùng để sát nhân, vì vậy mới khiến người khác cảm thấy sợ sệt như vậy. Mà giữ gìn trị an, nhất định phải đối mặt với bách tính. Thế nhưng vũ khí của binh sĩ là dùng để đối phó kẻ địch. Cho dù có người phạm pháp, nhưng gã cung chỉ là một phạm nhân mà thôi. Gã vẫn là bách tính Đại Đường, mà không phải kẻ địch của Đại Đường. Nếu để binh lính của chúng ta cầm lên vũ khí giết địch của mình, đi đối mặt với bách tính của chính mình, bản thân chuyện này không phải vốn là một chuyện sai lầm sao?

Hơn nữa thiên chức của binh sĩ vẫn là đánh trận. Bất kệ là bảo vệ quốc gia, hay mở rộng đất đai biên giới, đều cần thông qua chiến tranh để giải quyết, đây mới là chức trách của binh sĩ. Phải, những việc bọn họ làm, đều là vì bảo vệ bách tính, thế nhưng bọn họ đều đem hết thảy bách tính xem là một thể thống nhất. Nếu như nói có một bách tính vô tội tử vong trong chiến tranh, binh sĩ cũng sẽ không có cảm xúc quá lớn. Chuyện y càng quan tâm hơn chính là thắng thua của chiến tranh. Đương nhiên, đây cũng không phải nói binh sĩ sai, bọn họ phải lấy đại cục làm trọng. Chức trách của binh sĩ chính là đánh trận, chức trách của bọn họ không có tý quan hệ nào với sinh hoạt hàng ngày của bách tính cả."

Lý Trị nghe thấy thế liên tiếp gật đầu, nói: "Lời này cũng thật có lý."

Lai Tể nói: "Ngươi nói không sai. Thế nhưng không phải còn có huyện nha sao?"

Hàn Nghệ nói: "Chức trách chủ yếu của huyện nha là giải quyết khí hậu, đường sông, thuỷ lợi, tưới tiêu của địa phương, truyền đạt mệnh lệnh của triều đình. Những chuyện huyện nha làm, là vì để cho bách tính sinh hoạt ở địa phương được tốt hơn. Trong đó cũng có chức trách gọi là thụ lí tội án cũng tính là bảo hộ bách tính. Thế nhưng chức trách cũng chỉ là chức trách, mà không phải chân chính bảo hộ bách tính. Ta kiến nghị thành lập một tân quan nha, mục đích chính là để mỗi người quản lí chức vụ của mình, càng cẩn thận thống trị quốc gia, đồng thời cung để thiên hạ biết rõ bệ hạ yêu dân như con, tuyên dương bệ hạ lấy nhân chính trị quốc, để cầu cho mỗi bách tính đều được sống dưới một hoàn cảnh yên ổn."

Cái này nghe hay nha.

Đây quả thật là gãi đúng chỗ ngứa của Lý Trị. Y lên ngôi không lâu, không thể nói là được thiên hạ bách tính kính yêu. Nói đơn giản, chính là ân huệ dành cho bách tính quá ít, kém xa Lý Thế Dân. Mặc dù hoàng đế là to lớn nhất, thế nhưng nếu như thiên hạ bách tính đều không tiếp thu vị hoàng đế này, vậy ngươi liền không phải hoàng đế rồi. Ân trạch với dân, đây là việc mỗi vị hoàng đế đều phải làm. Dù cho chỉ là kêu lên hai câu khẩu hiệu, ngươi cung phải kêu. Một vị hoàng đế không làm được điểm này, như vậy, chắc chắn sẽ bị bách tính lật đổ.

Bằng vào điểm này, Lý Trị liền có lý do để ủng hộ, bèn gật gật đầu, nói: "Tuy nhiên ngươi nói nhiều như vậy, cũng không có nói rõ ràng chức quyền cụ thể của cái tân nha môn này là cái gì?"

Hàn Nghệ nói: "Bảo hộ bách tính, chính là giữ gìn trị an. Cái gì gọi là trị an? Chính là trật tự mà thôi. Mà trật tự của Đại Đường ta, chính là Đường luật. Có câu là, không tuân quy củ không thỏa vuông tròn. Quan nha mới tự nhiên phải dùng để giữ gìn luật pháp, bảo vệ luật pháp, đả kích tất cả hành vi phá hoại pháp luật, dùng luật pháp để bảo vệ bách tính, cũng chính là theo pháp hộ dân."

"Được! Khá lắm một câu theo pháp hộ dân! Nói rất hay!"

Trưởng Tôn Vô Kỵ đột nhiên lên tiếng.