Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trườngYêu quê hương qua từng trang sách nhỏ:"Ai bảo chăn trâu là khổ?"Tôi mơ màng nghe chim hót trên caoNhững ngày trốn họcĐuổi bướm cầu aoMẹ bắt được...Chưa đánh roi nào đã khóc!Có cô bé nhà bênNhìn tôi cười khúc khích...***Cách mạng bùng lênRồi kháng chiến trường kỳQuê tôi đầy bóng giặcTừ biệt mẹ tôi điCô bé nhà bên - (có ai ngờ!) Cũng vào du kíchHôm gặp tôi vẫn cười khúc khíchMắt đen tròn (thương thương quá đi thôi!)Giữa cuộc hành quân không nói được một lờiĐơn vị đi qua, tôi ngoái đầu nhìn lại...Mưa đầy trời nhưng lòng tôi ấm mãi...***Hoà bình tôi trở về đâyVới mái trường xưa, bãi mía, luống càyLại gặp emThẹn thùng nép sau cánh cửa...Vẫn khúc khích cười khi tôi hỏi nhỏChuyện chồng con (khó nói lắm anh ơi!)Tôi nắm bàn tay nhỏ nhắn ngậm ngùiEm vẫn để yên trong tay tôi nóng bỏng...Hôm nay nhận được tin emKhông tin được dù đó là sự thậtGiặc bắn em rồi quăng mất xácChỉ vì em là du kích, em ơi!Đau xé lòng anh, chết nửa con người!Xưa yêu quê hương vì có chim có bướmCó những ngày trốn học bị đòn roi...Nay yêu quê hương vì trong từng nắm đấtCó một phần xương thịt của em tôi1960Bài thơ này đã được nhạc sĩ Phạm Trọng Cầu phổ nhạc.Nguồn: Giang Nam, Tháng Tám ngày mai, NXB Văn học, 1962