“Đàn hương?”

Từ Kha ngẩn người, không rõ việc Sùng Châu có nhiều đàn hương thì liên quan gì đến việc Khương Bồng Cơ vừa ý nơi ấy.

“Đúng thế, ngươi chớ xem thường đàn hương.” Khương Bồng Cơ cười nhẹ: “Ban đầu, mục tiêu của ta cũng không phải Sùng Châu đâu, nhưng vì đàn hương nên mới đổi ý. Nếu phụ thân được phong làm Châu mục Sùng Châu, thì có thể bắt đầu rất nhiều kế hoạch.”

Muốn phá vỡ hệ thống truyền thừa tri thức hiện tại, vấn đề khó khăn hàng đầu không phải việc đối mặt với sĩ tộc nhà cao cửa rộng kia, mà là sách.

Thẻ tre quá cồng kềnh, giá thành lại cao, nên dân chúng bình thường dù cả nhà có làm nai lưng ra cả đời cũng không đủ nuôi ăn nuôi học cho một phần tử trí thức.

Giấy trúc tuy là tốt, nhưng cũng tồn tại rất nhiều khuyết điểm.

Xưởng làm giấy sản lượng mỗi năm có hạn, trừ việc cần khống chế sản lượng để nâng cao giá trị thì còn một nguyên nhân khác đó là nguyên vật liệu có hạn.

Quận Hà Gian núi rừng rậm rạp, nhưng trúc lại rất ít, chất lượng trúc cũng sẽ ảnh hưởng đến chất lượng giấy trúc.

Như phương tiện giao thông thời này, muốn tiết kiệm tối đa giá thành thì phải dùng nguyên vật liệu ngay tại nơi sản xuất.

Vậy nên giấy trúc sản xuất ra, đa phần sẽ bán cho các quý tộc thế gia, một phần khác thì để lại cho chính mình sử dụng, chưa bao giờ sản xuất đại trà.

Dã tâm của Khương Bồng Cơ không chỉ dừng lại ở đó, sản lượng giấy trúc không thỏa mãn được nhu cầu của cô thì phải tìm cách khắc phục.

Đàn hương là loại vật liệu giống với thanh đàn nhất mà cô tìm thấy.

Đám khán giả đều nói, thời viễn cổ ở chỗ bọn họ dùng giấy Tuyên Thành, mà một trong số những nguyên liệu làm ra loại giấy này là gỗ của cây thanh đàn.

“Đàn hương cứng cáp, kết cấu chặt chẽ, tính dai cao, chịu ma sát. Nông cụ, gia cụ, trục xe được làm từ loại gỗ này thì cực bền. Vỏ cây cũng có thể dùng vào việc khác...” Khương Bồng Cơ lẩm nhẩm, dùng tay viết lên bàn một chữ.

Giấy!

Từ Kha nghe vậy thì hiểu ra ngay, hai mắt cậu như tỏa sáng: “Thật ạ?”

Khương Bồng Cơ gật đầu.

Nhân công ở xưởng làm giấy đã thành thạo kỹ thuật rồi, dù bây giờ có đổi sang loại nguyên liệu khác thì cũng chỉ cần thử nghiệm vài lần là có thể làm ra thành phẩm ngay.

Nguyên liệu rẻ, lại có nhân công lành nghề, vậy thì chi phí tạo ra loại giấy mới này sẽ giảm xuống đáng kể, ít nhất là rẻ hơn so với bây giờ.

Từ Kha kích động xoa hai tay vào nhau, vừa nghĩ đến loại giấy y hệt như giấy trúc, nhưng giá lại rẻ hơn rất nhiều là cậu lại phấn khích đến mức run rẩy: “... Nhưng mà, nếu Sùng Châu rơi vào tay người khác thì chẳng phải mọi việc đều...”

Khương Bồng Cơ nói: “Vậy nên, chuyện này cần thông báo cho phụ thân ta, để ông cố gắng nghĩ ra cách có thể quang minh chính đại nắm Sùng Châu trong tay.”

Với tình hình hiện tại, chiếm được Sùng Châu không phải việc khó, sợ là sợ xảy ra chuyện ngoài ý muốn thôi.

“Chuyện này đúng là cần bàn bạc kỹ càng với lão gia.”

Từ Kha hít sâu vài hơi, cố lấy lại bình tĩnh.

Cậu xuất thân bình dân nên biết rất rõ có thể đọc sách biết chữ là việc khó nhường nào.

May mà cậu có phúc, gặp được một thầy giáo tốt bụng mến tài, chứ nếu không với gia cảnh của cậu, có khi cả đời cũng không động được đến quyển sách.

Nếu vị lang quân này có thể hoàn thành được điều vĩ đại ấy, Từ Kha nguyện đời đời kiếp kiếp làm trâu làm ngựa cho lang quân.

“Ngoài ra, còn có một vấn đề.” Khương Bồng Cơ hạ tầm mắt, cô rút một chiếc hộp màu xanh đen từ rương sách ra. Trong hộp là một xấp giấy do Khương Bồng Cơ tự tay vẽ, cô lấy ra cho Từ Kha xem: “Ngươi xem cái này đi rồi phát biểu cảm tưởng.”

Từ Kha không hiểu đầu cua tai nheo gì, cậu cẩn thận mở tờ giấy ra xem, nhìn tới nhìn lui vẫn thấy khó hiểu và mông lung lắm.

Nhưng, người xem livestream nhìn thấy là hiểu ra ngay.

Có giấy thôi chưa đủ, chép tay rất tốn công, cho nên phải cần đến kỹ thuật in.

[Quản Lý Thư Viện]: Ôi, Streamer nhà mình muốn bí mật chế tạo ra kỹ thuật in sao? In chữ chì hay là in bản khắc thế nhỉ?

[Liên Minh Lão Phịch Thủ]: Chắc chắn là in chữ chì, nhưng trong một vài trường hợp thì in bản khắc tốt hơn in chữ chì.

[Ma Vương Điện Năng]: Thất vọng dã man, đây còn tưởng Streamer chế tạo ra máy in cơ, không ngờ chỉ là kỹ thuật in thôi.

[Bác Gái Chia Cơm Căng Tin]: Vãi ông [Ma Vương Điện Năng] luôn, ông có thấy xây nhà ai xây từ nóc xuống không, cái gì cũng phải từ từ, Streamer có bá nữa cũng chỉ là người thường thôi. Mà ông không thấy trình độ khoa học ở chỗ đấy nó như thế nào à. Như ông nói thì chắc ông đang cáu điên vì Streamer không chế tạo luôn tàu vũ trụ nhỉ.

Giấy và kỹ thuật in là hai điều mà Khương Bồng Cơ đã nghĩ đến từ lâu.

Xưởng làm giấy và kỹ thuật đều đã có sẵn, giờ cô chỉ cần tìm cách tiết kiệm chi phí và chọn nguyên liệu thích hợp thôi.

Còn in ấn ấy à?

Ha ha, cô chỉ biết mỗi máy in.

Mà nó còn thuộc dạng đồ cực cổ ở thế giới của cô, thứ chỉ còn được nhắc đến trong những cuốn sách lịch sử, Khương Bồng Cơ làm sao biết cấu tạo và các linh kiện trong máy in thế nào? Hơn thế nữa, coi như cô biết đi, thì với khoa học kỹ thuật và tư liệu sản xuất ở đây, muốn chế tạo máy in là điều không tưởng.

Không thể chế tạo máy in thì đành lùi một bước, chọn một cách hơi ngu ngu chút.

Đầu tiên phải khắc những chữ cần dùng ra, sau đó xếp chữ lên khuôn rồi in.

Một hai quyển thôi thì không sao, nhưng nếu hàng nghìn quyển thì không ổn.

Từ Kha buông tờ giấy xuống, mặt vẫn ngơ ngác: “Lang quân...”

Khương Bồng Cơ lấy con dấu của mình ra, ấn nhẹ lên giấy rồi nhíu mày với Từ Kha.

“Giờ hiểu chưa?”

Đầu óc Từ Kha như được khai sáng, vội vàng cầm bản vẽ lên, kích động đến mức không biết nên phản ứng thế nào.

“Mọi chuyện không đơn giản thế đâu, đừng vui mừng quá sớm.” Khương Bồng Cơ lắc đầu nói: “Lúc đầu, ta định đào đất bùn lên làm khuôn, nhưng quá trình nung tạo hình quá mất thời gian, còn phải lựa chọn kỹ càng xem lấy loại đất nào để chữ không bị biến dạng... Rồi còn cần xây một lò nung nữa...”

Từ Kha nghĩ một chút rồi nói: “Vậy dùng các chất liệu khác xem sao, đồng, sắt, hoặc là gỗ...”

Dùng đồng và sắt làm khuôn chữ thì phí tổn cực cao, gỗ cũng được, nhưng sẽ bị biến dạng, bị ẩm, mối mọt các kiểu.

Khương Bồng Cơ cụp mắt: “Gỗ đàn hương thật ra cũng được, ít bị mối mọt, chất gỗ mịn, độ biến dạng thấp, nếu bảo quản ở nơi khô ráo thì tuổi thọ sẽ rất lâu... Nhưng cụ thể thế nào, cứ phải thử làm đã mới biết được.”

Mấu chốt là gỗ rẻ, khắc cũng dễ hơn các vật liệu khác.

Từ Kha gật đầu một cách trịnh trọng.

Nếu làm được hai chuyện này, ngoài lưu danh thiên cổ ra, còn tạo phúc cho rất nhiều học sinh ham học.

“Cất đi, chờ chúng ta vững căn cơ đã rồi làm từng chuyện một.”

Khương Bồng Cơ đứng dậy, vỗ vai Từ Kha.

***

Liễu Xa và các giám khảo khác đang xét duyệt bài thi ở một nơi được quân đội canh gác nghiêm ngặt. Ông là chính, các quan khác chỉ là phụ thôi, các bài thi đều được che kín họ tên sĩ tử rồi được phân thành các cấp là “loại giỏi”, “loại trung bình” và “loại kém”, sau đó cộng với điểm của các phần thi khác.

Tổng cộng có hơn trăm sĩ tử dự thi, nên công việc cũng không quá rườm rà.