Nhà ông giáo Hội nổi tiếng là một gia đình gia phong có tiếng ở làng Thượng. Ông bà sinh được bốn người con, hai trai, hai gái. Ba người con lớn đều đã có gia đình, chỉ có cô Út Hân là chưa. Cô Hân năm nay vừa tròn mười bảy tuổi, cô xinh lắm, dáng người thắt đáy lưng ong tuy được sinh ra ở vùng thôn quê quanh năm bàn mặt cho đất, bán lưng cho trời nhưng đúng như các cụ nói. Mười bảy tuổi bẻ gãy sừng trâu, cô vừa qua cái tuổi dậy thì nên người trổ mã lắm. Nói cô xinh nhất cái làng này cũng không ngoa, cô út Hân sở hữu một nước da trắng hồng với ham răng trăng sứ lúc nào cũng nở nụ cười tỏa nắng khiến trai gái trong vùng ai cũng muốn được cùng cô kết tóc xe tơ.
Nhưng cô chưa ưng ai cả, vẫn cứ ngày ngày phụ mẹ việc đồng áng cấy cày, lại còn giỏi xe tơ dệt lụa. Những xúc lụa cô dệt hễ đem ra chợ bán là người ta liền xúm vào mua ngay, ở làng này nhiều nhà ngấp nghé cho con trai của họ và nhờ người đánh tiếng song có vẻ như ông bà giáo còn đang kén rể thì phải. Cũng đúng thôi, con gái của ông bà như hoa như ngọc vậy không kén mà cứ vơ bèo vạt tép có phải phí quá không? Đã thế cô còn giỏi võ nữa, số là ông giáo Hội ban ngày thì dạy chữ quốc ngữ cho dân nhưng buổi tối ông lại dạy võ vì ông vốn là một võ sư kỳ tài, sở hữu môn võ Bình Định nổi tiếng nên cô Út Hân giỏi võ là điều đương nhiên.
Ở làng Thượng có một gốc đa cổ thụ, là nơi trai gái trong làng thường dập dìu hẹn hò nhau vào những buổi trăng thanh gió mát, còn ban ngày lại là một nơi lý tưởng cho mấy bà sồn sồn ngồi hóng chuyện. Hôm nay cũng vậy, mới tầm giữa trưa có khoảng bốn năm bà tay phe phảy quạt mo bảo nhau:
–Cái cô út Hân nhà ông giáo Hội ấy đẹp quá các bà nhỉ? Thằng cả nhà tôi cũng thích con bé lắm mà ngặt một cái nhà nghèo quá chẳng dám trèo cao. Nhìn mà tiếc hùi hụi ra ý.
Một bà cũng chêm vào:
–Người đẹp như cô Út Hân thì chỉ xứng với nhà quan Chánh tổng thôi, nghe đâu ông Chánh cũng đang nhờ người mai mối cho cậu ba Tuân đấy. Cậu ấy mới đi Tây về đó, ai mà lấy được cậu ấy thì mát mặt một đời, lại thành bà đốc tờ ngay.
–Úi người như cậu ấy thì lấy vợ trên thủ đô chứ ai mà lấy gái quê? Cỡ như cô út Hân chắc cũng khó với tới lắm. Để xem lần này họ đánh tiếng lấy vợ ở đâu nào?
Tại nhà ông giáo Hội, cô Út Hân kéo con Hảo ra một chỗ rỉ tai nói:
–Này Hảo, tao với mày ra ngoài hái ổi đi, tao thấy nhà bà May có cây ổi chín trắng ra kìa.
Con Hảo sáng mắt ra nhưng nó chợt nhớ ra điều gì liền nói:
–Ối nhưng mà cây ổi ấy gần hồ sâu lắm cô, em để ý rồi, cái cành chẽ ra ao mới có nhiều quả chín. Chả may ngã xuống đấy thì toi cô ạ?
–Mày nhát gan thế thì ăn cám con ạ. Đi theo tao, mày chỉ việc đứng dưới cảnh giới khi nào có người phải nhanh mồm báo động trước để tao nhảy xuống biết chưa?
–Dạ cô yên tâm, bà May mù dở ấy chắc giờ cũng ngủ say lắm rồi, chả sợ đâu. Đi thôi cô!
–Mày nhìn xem ông bà đâu, nếu ông vẫn ngồi ở phòng khách thì tao với mày chui rào mà ra.
Vậy là loáng cái cả chủ lẫn tớ đã có mặt ở trong vườn nhà bà cụ May, chỉ bằng một cú nhảy cô Hân đã tót lên cây rồi. Trời ơi cơ man nào là ổi chín, nhà bà May đi vắng hết, giờ này chỉ còn mỗi bà ở nhà, mắt lại thong manh nên đi đâu bà cũng phải cầm theo cái gậy vừa là để dò đường, vừa để phòng chó dữ. Cô Hân thoăn thoắt từ trên cây thả xuống cho con Hảo bao nhiêu là ổi, nó chỉ việc chìa áo ra hứng thôi. Bỗng con chó mực từ đâu nhảy bổ ra miệng sủa lên ông ổng. Con Hảo sợ quá hối chủ:
–Ối cô ơi, xuống mau đi cô, con chó nó đuổi kìa.
Cô Hân thấy trước mặt có mấy quả ổi chín to quá thì tiếc chưa xuống vội mà hét con Hảo:
–Mày chạy trước đi, núp vào chỗ nào kín kín chờ cô ở đó, cấm được ăn trước đấy.
Con Hảo vừa chui ra khỏi vườn thì bà cụ May cũng lộc cộc vác gậy mò mẫm đi ra, trong ánh sáng mờ mờ của đôi mắt đùng đục bà thấy một người đang vắt vẻo trên cây ổi nhà mình thì chửi um lên:
–Cha tiên sư bố đứa nào hái ổi nhà bà thế hử? Có xuống nhanh không bà phi cho cái sào vào người bây giờ.
Cô Út Hân lúc này mới cuống lên phóng mắt định trèo xuống nhưng bà cụ May đã chọc cái sào lên rồi, tay bà vừa chọc miệng thì không ngừng chửi rủa. Bỗng rắc một tiếng, cả người cô út Hân rơi tõm xuống nước. Con Hảo ở bên ngoài nhìn thấy vậy thì hoảng lắm vì nó biết cô Hân không biết bơi, cái ao này lại sâu giờ biết tìm ai cứu cô ấy bây giờ. Chân nó luống cuống chạy nháo nhào lên vệ đường nhưng buổi trưa thế này mọi người cũng ở trong nhà hết, ngoài đường tịnh không một bóng người. Cô Hân thì đang nhấp nhô giã gạo dưới nước, e là không cứu kịp thì lành ít dữ nhiều.
Chợt từ đằng xa con Hảo thấy có hai người đàn ông đi đến, một người ăn mặc rất bảnh bao, mừng quá nó liền hét lên:
Úi cậu ơi…cậu cứu cô em với….có người c.hết đuối….cứu với….
Người đàn ông ăn vận bảnh bao nghe có tiếng kêu cứu thì chạy ngay lại, hỏi gấp:
–Ai c.hết đuối? Ở đâu nói mau…..
–Dạ là cô em…cô ấy bị ngã….ở kia cậu ơi….
Theo hướng tay con Hảo chỉ người thanh niên nhìn thấy một người đang nhấp nhô dưới hồ làng thì không nghĩ ngợi gì nhiều liền vứt vội cái ô cho người bên cạnh rồi nhảy tùm xuống, khiến anh kia hoảng quá liền kêu lên:
–Khoan đã….cậu ơi….để em….
Nhưng lúc này người thanh niên kia đã bơi ra giữa hồ rồi, thêm vài sải tay nữa thì anh ta cũng túm được tóc của cô Hân. Khi đã dìu được cô lên bờ, anh liền bế thốc cô lên rồi chạy một vòng, nước từ bụng cô lúc này cũng thi nhau chảy ra. Chạy một hồi thì anh ta đỡ cô đặt nằm xuống chỗ mát rồi bắt đầu hô hấp nhân tạo. Con Hảo nhìn thấy chủ tái nhợt đi như vậy, toàn thân mềm oặt không hề cử động thì sợ hãi khóc ré lên:
–Úi cô ơi…tại em mà cô ra thế này….mau tỉnh lại đi cô….cô mà làm sao thì ông bà chủ g.iết em mất….cô ơi…
Người thanh niên bên cạnh liền quát con Hảo:
–Cô có im đi được không? Để yên cho cậu tôi hô hấp nhân tạo cho cô ấy nào?
Thì ra đây là hai chủ tớ, người kia bắt đầu dùng tay kích tim nhưng động tác này chỉ có thể làm cho nước trong miệng của cô ộc ra chứ tuyệt nhiên mắt cô vẫn nhắm nghiền. Nước da xanh nhợt khiến con Hảo không tự chủ được lại khóc rống lên. Bỗng anh ta chợt cúi xuống rồi áp môi mình vào đôi môi nhợt nhạt kia thổi ngạt, đang say sưa thì nghe một tiếng “Chát” khô khốc vang lên. Bên má anh ta liền hằn lên mấy dấu tay. Thì ra cô Hân đã tỉnh, vừa mở mắt ra đã chứng kiến một màn này thì làm sao mà không hiểu lầm cho được. Miệng cô thốt lên:
–Tên vô lại nhà anh? Sao dám làm như vậy với tôi chứ?
Lúc này người thanh niên nọ mới định thần thấy nạn nhân đã tỉnh, không những vậy còn dám tát mình thì phì cười nói:
–Này cô nhóc, nếu không có tôi thì e là giờ này cô đã chỉm ngỉm dưới hồ rồi đấy. Tôi chỉ hô hấp nhân tạo thôi mà?
Con Hảo thấy chủ đã tỉnh thì mừng rỡ lao đến hét váng cả lên:
–Ối mừng quá…cô chủ tỉnh lại rồi…tất cả là nhờ anh này đấy cô….em kêu cứu may mà có anh ta…mình phải cảm ơn họ cô ạ.
Nghe thủng tai cô út Hân liền sượng chín mặt lắp bắp:
–Hóa ra anh là người cứu tôi à? Cảm ơn nhé!
Người thanh niên đang đứng nãy giờ nói:
–Tại cô mà cậu tôi ướt hết rồi đây này, chỉ cảm ơn suông thế thôi à?
–Không thì tôi biết lấy gì cảm ơn bây giờ? Tôi cũng chỉ có người không…
Con Hảo chợt reo lên:
–Các anh muốn cảm ơn bằng hiện vật phải không? Có ngay…chờ tôi một lát…..
Nói rồi con bé chạy ù đi, lát sau nó chạy đến với một ôm ổi trong người. Anh thanh niên mới cứu cô Hân liền tròn mắt rồi há hốc mồm như chợt hiểu ra sự tình nói:
–Á à…tôi biết nguyên nhân vì sao cô bị c.hết đuối rồi…đang trưa nhảy vào nhà người ta ăn t.rộm ổi lo mà chả bị té. Biết thế này tôi để cho cô uống thêm bụng nước nữa thì phải. Giờ còn ăn được ổi không?
Cô Hân đã tỉnh táo như thường, nghe tên vô lại này nói vậy thì tức khí vằn mắt lên đáp trả:
–Ghét mặt nhà anh…vừa cứu người ta xong đã muốn dìm xuống rồi…tôi ăn t.rộm ổi nhà anh đâu mà lên mặt vậy chứ?
–Ăn t.rộm ở đâu thì cũng là ăn trộm, cô là đàn bà con gái mà to gan nhỉ? Thế ra các cô toàn canh me người ta nghỉ trưa rồi vào hái t.rộm à? Để tôi bảo thằng Tuất nó trói cô lại giao cho chủ nhà nhé?
Cô Hân biết tay đàn ông này chỉ muốn dọa mình, nhưng con Hảo thì khác, nó tưởng anh ta nói thật thì sợ xanh mặt nói:
–Anh đừng làm như thế mà…tha cho chúng tôi đi…giờ anh lấy hết món ổi này cũng được, ổi nhà cụ May thơm và ngọt lắm. Cho anh hết đấy.
–Á à lại định hối lộ ư? Tôi nhất định phải giải các cô lên quan mới được.
Chẳng ngờ cô Hân nói:
–Anh định giải chúng tôi lên quan phải không? Vậy thì anh phải đánh thắng được tôi thì hãy nói.
Nói xong cô đứng dậy vén tay áo lên thủ thế khiến anh chàng kia tròn mắt ngạc nhiên nói:
— Bất ngờ quá, thì ra ở cái làng Thượng này cũng có người con gái biết võ như cô à? Thôi được rồi, tôi sẽ tha cho cô nhưng hãy nói cho tôi biết cô con cái nhà ai?
–Hỏi làm gì? Tôi con cái nhà ai thì liên quan gì đến anh?
Chợt con Hảo liền lanh chanh thốt lên:
–Anh ở đâu mà không biết cô tôi, anh đã nghe danh cô út Hân con ông giáo Hội chưa?
Anh gật gù rồi phất tay nói:
–Thôi được rồi, tha cho các cô đấy. Giờ thì về đi, lần sau mà để tôi bắt gặp ăn trộm nữa thì tôi không khách khí đâu.
Đoạn, anh bảo người bên cạnh:
–Về thôi Tuất, mày còn đứng như trời trồng ở đấy làm gì nữa? Hay định ăn vạ ai?
Nghe thấy vậy người tên Tuất mới nói:
–Dạ…mình về thôi cậu…
Hai người này nói xong thì bỏ đi một nước, đi được một đoạn khá xa tên Tuất mới quay ra đằng sau bảo:
–Người đâu mà xinh thế cậu nhỉ? Đã vậy lại còn dữ như trằn lửa nữa.
–Mày không nghe người ta bảo con ông giáo Hội à?
–Dạ em có nghe nhưng hôm nay mới gặp, đúng là tài sắc vẹn toàn cậu ạ. Nghe bảo nhà ông giáo Hội kén rể kinh lắm.
Anh kia nghe xong không nói gì chỉ nhếch miệng cười khinh khỉnh rồi cứ rảo chân bước tiếp. Đằng sau hai cô gái cũng bắt đầu bước về nhà, con Hảo xuýt xoa:
–Người đâu mà đẹp trai thế không biết, cái người cứu cô ấy, nhìn cứ như Tây á, cô thấy vậy không? Em là em c.hết đứng luôn rồi…