Quan sai vâng lệnh, rời khỏi phòng ngay. Những người có thể làm sai dịch ở sáu bộ ai ai cũng dạn dày khôn khéo, sau khi ra ngoài, người sai dịch đó còn đóng cửa lại. Trong phòng chỉ còn Đường Thận và Từ Tuệ.
Đường Thận nói: “Từ biểu ca, ngồi đi.”
Từ Tuệ do dự trong thoáng chốc rồi mới ngồi xuống.
Nhìn Từ Tuệ phờ phạc xác xơ, lòng Đường Thận xiết bao bùi ngùi.
Chín năm trước, Đường Thận chỉ mới đến với thế giới này, khi đó cậu còn đang bán nước hoa quả mưu sinh ở xóm núi thôn quê. Cậu chẳng bao giờ tưởng tượng nổi sẽ có ngày mình đến Thịnh Kinh và trở thành quan đại thần tam phẩm. Ước mơ của cậu xưa nay vẫn là mở một cửa hàng nhỏ, nuôi gia đình đủ sống. Cậu chỉ mong không phải lo miếng cơm manh áo, không phải sợ sệt trước ơn huệ, chứ chẳng mong ăn trên ngồi trốc người ta.
Ấy vậy mà hôm đó, Lương Tụng đã xuất hiện ở quán trà đầu thôn Triệu gia. Lương Tụng đã già nên đi đâu cũng phải có người chăm sóc. Lúc đó, người đi theo ông chính là đứa cháu họ Từ Tuệ.
Đường Thận: “Ta vẫn nhớ hồi xưa Từ biểu ca thích mặc áo dài vải xanh.”
Từ Tuệ vội vàng đáp: “Hiện giờ ngài đã là Công bộ Hữu thị lang đại nhân, ngài cứ gọi hạ quan là Từ Tuệ thôi ạ.”
Đường Thận thấy họng mình nghèn nghẹn, rồi cậu cười: “Hà tất phải câu nệ như thế?”
Từ Tuệ dè dặt nhìn Đường Thận hồi lâu, thấy cậu thật tâm nói thế, bấy giờ mới vững dạ. Cuối cùng, anh ta cũng có thể yên trí cười nói: “Lâu lắm mới gặp nhau, Cảnh Tắc à, không ngờ em mới hai mươi hai tuổi đã lên hàng tam phẩm rồi. Tiên sinh ở dưới suối vàng mà biết thành quả của em hôm nay, chắc chắn sẽ hài lòng lắm.”
“Ta nhớ hồi trước Từ biểu ca được bổ làm huyện lệnh kia mà, sao bây giờ đã thành Kiêu kỵ úy rồi?”
Từ Tuệ thở dài: “Sự đời ai lường trước được đâu. Em cũng biết anh thi Hương chỉ đỗ hạng bét, thi Hội thì trượt, đáng lí ra thì không thể làm huyện lệnh thất phẩm được. May nhờ tiên sinh lo liệu trước lúc lâm chung, anh mới có chức quan đó. Nhưng mà anh chẳng giỏi được như em, tới Lĩnh Nam làm huyện lệnh mấy ngày đã hoa mắt, chóng mặt với việc đấu đá trong huyện nha. Chính vì thế, suốt chín năm qua, anh chật vật lắm mới leo lên nổi chức Kiêu kỵ úy. Có được chức này cũng là nhờ anh thân với Phùng đại nhân – Đoàn luyện sứ Toàn châu. Khi ông ấy thôi làm quan ở Toàn châu để đến Tần châu làm phủ doãn thì dẫn anh theo luôn, thế nên anh mới thăng quan được.”
Đường Thận trầm ngâm một thoáng, cậu an ủi: “Việc cốt tại người1.”
Từ Tuệ quả nhiên là một thư sinh hủ lậu chỉ biết học, đã thế còn học hành làng nhàng. Suốt ngần ấy năm anh ta cắp sách theo Lương Tụng – một trong Tứ Nho thiên hạ, vậy mà trầy trật mãi mới đỗ Cử nhân. Nghe Đường Thận nói xong, anh ta cũng không suy luận sâu xa, chỉ gật đầu đáp: “Phùng đại nhân thấy anh thật thà nên mới kết giao. Anh rất biết ơn ông ấy vì điều này.”
Đường Thận mỉm cười, không nhắc lại nữa.
Đừng nói hiện giờ Từ Tuệ là quan lục phẩm, kể cả anh ta có là quan ngũ phẩm muốn lên hàng tứ phẩm đi chăng nữa, Đường Thận cũng thừa sức lo liệu cho anh ta.
“Việc cốt tại người” không phải để chỉ chuyện Phùng đại nhân giúp Từ Tuệ, mà là Đường Thận cậu đây định nâng đỡ Từ Tuệ.
Nhưng xem ra Từ Tuệ đến tìm cậu không phải vì thăng quan tiến chức.
Đường Thận bóng gió hỏi thăm: “Sắp đến Tết rồi, các quan kinh thành hầu như đã nghỉ lễ, sao bỗng dưng Từ biểu ca lại đến Thịnh Kinh? Năm nay anh đã ba mươi tư tuổi, lập gia đình đã lâu, ngày Tết không sum vầy bên vợ con à?”
Từ Tuệ: “Đúng là anh đến Thịnh Kinh có việc đây. Phủ doãn Tần Châu là quan tứ phẩm, đầu xuân năm sau phải dự lễ đại triều2, vào cung diện thánh. Là phủ doãn, Phùng đại nhân đã vào kinh từ sớm và quyết định ăn Tết ở Thịnh Kinh. Ông ấy cũng cho anh cơ hội được dẫn quân vào kinh bảo vệ ông ấy.”
[2] Gốc: 大朝会. Buổi chầu lớn, trang trọng được tổ chức vào ngày mùng 1 tháng 1.
Đường Thận còn lạ gì đất Tần Châu.
Năm năm trước, sau án mạng ty Độ Chi, Tham tri Chính sự điện Cần Chính thời đó, Triệu Tĩnh – người học trò tâm đắc của cựu Tả tướng Kỷ Ông Tập bị Triệu Phụ biếm đến Tần Châu làm phủ doãn. Đầu năm nay, vì vụ cung biến tháng giêng, Kỷ tướng bị hoàng đế bãi chức, cho về quê an hưởng tuổi già. Cùng lúc đó, hoàng đế nhớ đến học trò của Kỷ tướng ở Tần Châu là Triệu Tĩnh, bèn điều ông ta về Thịnh Kinh.
Không ngờ sau khi Triệu Tĩnh rời khỏi Tần Châu, Đoàn luyện sứ Toàn Châu là Phùng đại nhân lại là người thay thế ông, Từ Tuệ cũng nhờ thế mà gặp may.
Đường Thận: “Đã tìm được chỗ ở chưa?”
“Anh với Phùng đại nhân ở cùng một chỗ thuê, Cảnh Tắc, em không phải bận tâm đâu.” Từ Tuệ do dự trong thoáng chốc, trông anh ta có vẻ lưỡng lự, nhưng cuối cùng anh ta vẫn nói: “Hôm nay anh đến thăm em, thật ra là có chuyện muốn nói với em.”
“Chuyện gì thế?”
“Em bây giờ, có còn nhớ tiên sinh không?”
Đường Thận ngây người. Sau một thoáng trầm ngâm, cậu hỏi ngược lại: “Sao bỗng dưng anh lại nhắc đến tiên sinh?”
Từ Tuệ nhìn cậu bằng ánh mắt sâu xa, nói: “Vì anh nghĩ em không phải người vong ân phụ nghĩa. Nếu quả thật em đã quên tiên sinh, hôm nay em sẽ không gặp anh. Anh đã bước chân qua ngưỡng tuổi ba mươi lâu rồi, tính tình cũng cổ hủ và thủ cựu, e là cả đời sẽ mãi chôn chân ở Tần Châu. Nhưng em thì khác. Anh vẫn nhớ, tiên sinh từng khen em giỏi về mọi mặt, chỉ có một khuyết điểm là không có chí tiến thủ! Thế nhưng bây giờ em không hề giống người thiếu chí tiến thủ chút nào.”
Đường Thận bật cười ha hả, cậu nhấc ấm trà, rót một chén cho Từ Tuệ.
“Uống trà đi.”
Bỗng chốc Từ Tuệ không biết nên nói gì.
Anh ta lớn hơn Đường Thận những mười hai nhưng chẳng vì thế mà khôn hơn. Xét tài đối nhân xử thế và làm quan, anh ta nào phải đối thủ của Đường Thận? Từ Tuệ không hiểu được ẩn ý của Đường Thận, đến gặp Đường Thận chỉ thuần túy vì lòng nhiệt huyết, nhưng Đường Thận là người mà anh ta không tài nào nắm bắt nổi.
Tuy nhiên, Từ Tuệ đi theo Lương Tụng từ nhỏ, tình cảm của anh ta với Lương Tụng còn sâu đậm hơn tình cảm của Đường Thận. Anh nghiến răng, nói: “Hôm nay anh tới đây là để nói với em cụ thể những điều tiên sinh làm năm xưa. Hồi đó tiên sinh giữ bí mật với em, em mới chỉ biết một góc sự việc thôi.”
Đường Thận thầm nhủ: Trước đây ta chỉ có thể đoán được một góc sự việc, còn giờ đây, có lẽ những điều ta nắm được còn nhiều hơn cả những gì anh biết.
Song cậu vẫn nói: “Xin anh hãy kể rõ đầu đuôi.”
Từ Tuệ chậm rãi thuật lại.
Quả đúng như Đường Thận phỏng đoán, khi xưa Lương Tụng không muốn liên lụy đến những người bạn thâm giao của mình, thế nên ông không hề nhờ vả nhóm Trần Lăng Hải, Phó Vị. Ông đến Kim Lăng, một mình điều tra xem tại sao hoàng đễ bỗng chú ý tới Chung Thái Sinh vốn bị giam giữ ở thiên lao đã hai mươi lăm năm; ông muốn cứu Chung Thái Sinh.
Lương Tụng tìm đủ mọi cách, cuối cùng cũng dò ra chân tướng.
Sự thật không khác với những gì Vương Trăn nói cho Đường Thận năm ngoái là mấy. Chỉ vì một ngôi sao băng, chỉ vì một câu mê hoặc của tên đạo sĩ mũi trâu, hoàng đế quyết định kết liễu Chung Nguy.
Từ Tuệ nói chắc như đinh đóng cột, nhưng sau khi nghe một hồi, ánh mắt Đường Thận dần dần trở nên mông lung.
Có thật là vì một ngôi sao băng, một lời gièm pha chăng?
Có thể trong lòng Triệu Phụ, Chung Thái Sinh sớm muộn gì cũng phải chết. Chẳng qua, cái chết ấy phải đến muộn hai mươi lăm năm thì mới thể hiện được tấm lòng nhân hậu của bậc quân vương, mới thể hiện được sự khoan dung độ lượng của Triệu Phụ. Đối với ông ta, hai mươi năm trì hoãn ấy đã là sự ban ơn vượt mức bình thường rồi.
Nhưng Đường Thận không nói những điều ấy cho Từ Tuệ.
Từ Tuệ kể xong thì đề cập đến chuyện khác, mà chính việc này mới khiến Đường Thận phải chú tâm.
“… Ba mươi ba năm trước, tiên sinh là một trong những nhân vật chủ chốt của hội Tùng Thanh, là người tâm đầu ý hợp với Chung Thái Sinh. Suốt những năm ấy, ngài không tài nào lí giải nổi tại sao vụ cung biến năm xưa lại phát sinh. Ngài kiên quyết không tin Chung đại nho sẽ tham gia soán nghịch, nhưng ngài cũng không hiểu nổi vì sao đêm đó Chung đại nho lại dẫn quân theo tiên thái tử vào hoàng cung. Chung đại nho không nên hành động bốc đồng như vậy, nhưng rốt cuộc ngài ấy vẫn làm thế. Không chỉ một lần, tiên sinh đã nói chắc chắn có điều mờ ám trong vụ việc, ắt hẳn phải có một người bên cạnh Chung tiên sinh, một người đã giành được lòng tin cậy của Chung tiên sinh, giật dây3 vụ việc ấy.”
Đường Thận không khỏi sợ hãi, cậu hỏi dồn: “Tiên sinh còn nói gì khác không?”
Từ Tuệ lắc đầu: “Chỉ thỉnh thoảng nhắc đến chuyện này thôi, tiên sinh không bao giờ muốn bàn luận đến chuyện năm ấy.”
Đường Thận bình tĩnh hỏi thêm mấy câu, nhưng hỏi đến cái gì Từ Tuệ cũng ù à ù ờ. Cậu thầm thở dài, đoạn đứng dậy tiễn Từ Tuệ về.
Khi Từ Tuệ đi, Thịnh Kinh lại đón một trận tuyết lớn mù mịt.
Bông tuyết trắng nhợt lả tả rơi, Từ Tuệ không mở ô, bảo rằng chỗ mình ở rất gần nha môn bộ Công, không cần Đường Thận sai người hộ tống.
Anh rạp người vái chào Đường Thận: “Lần này từ biệt, chẳng biết bao giờ mới gặp lại nhau.”
Đường Thận cười đáp: “Nếu có việc cần tìm em, cứ đến Thịnh Kinh là được.”
Từ Tuệ ngẩng lên trộm liếc Đường Thận, không dám nói thêm, quay gót ra về.
Bao năm trôi qua, đã lâu lắm rồi Từ Tuệ không còn mặc áo dài vải xanh, nhưng dáng người anh vẫn gầy còm khẳng khiu, nhìn xa xa cứ ngỡ cây sào tre dựng giữa tuyết dày. Gặp lại người quen cũ, Đường Thận mới chợt phát hiện mình đã hoàn toàn khác xưa tự bao giờ.
Dù Từ Tuệ có giấu diếm kĩ hơn nữa, dù Đường Thận dặn anh không phải giữ kẽ, nhưng anh ta không thể nào qua mắt cậu được. Diễn xuất vụng về của anh ta có đến trăm ngàn chỗ hở. Rành rành là run sợ, thế mà vẫn cố vờ như rất thân quen.
Đường Thận cũng không biết hôm nay anh ta đến đây chỉ để nói chuyện của Lương Tụng, hay cố ý nhắc đến việc này với mong muốn Đường Thận có thể rửa oan cho Lương Tụng, trả lại thanh danh cho ông sau khi qua đời. Hoặc, đơn giản nhất, anh ta muốn Đường Thận nâng đỡ mình, giúp mình thăng quan.
Đường Thận chỉ cảm thấy trong kí ức một thuở đã qua có biết bao nhiêu điều từng đẹp đẽ là thế, vậy mà cứ như ảo ảnh trong mơ, chẳng thể gặp lại nữa.
Cậu cười tự trào: “Mày giống hệt như Vương Tử Phong.”
Lát sau, cậu lại nghĩ: “Giống Vương Tử Phong chẳng hay lắm sao?”
Hay chứ, lí nào lại không hay?
Chỉ thế là Đường Thận phấn chấn ngay.
Tối đó cậu sang phủ Thượng thư, định bụng sẽ chủ động kể chuyện mình gặp Từ Tuệ hôm nay cho Vương Trăn nghe. Ai ngờ, cậu chưa cất lời, Vương Trăn đã đặt ngón tay lên môi cậu, suỵt một tiếng.
“Gặp Từ Ngu Chi hửm?”
Đường Thận tròn mắt, há hốc mồm.
Từ Tuệ, Từ Ngu Chi.
Vương Trăn thở dài thật sâu: “Vốn dĩ ta không nên nói cho em biết, nhưng ta đã thề với lòng mình từ trước rằng chúng ta là bạn đời, ta không nên giấu diếm em bất cứ điều gì cả. Đầu năm nay, sau khi Triệu Tĩnh được điều về Thịnh Kinh thì ghế phủ doãn Tần Châu để trống. Quan hệ của em với Lương Bác Văn ta vẫn biết rõ; Lương Bác Văn cùng chỉ còn mỗi một đứa cháu họ trên đời. Từ Ngu Chi… hơi chính trực, không hợp với chức phủ doãn Tần Châu, thế nên ta bèn cất nhắc bạn của anh ta.”
Đường Thận: … Ôi trời ạ!
Vương Trăn trang trọng nhìn cậu: “Cả đời này ta sẽ không bao giờ lừa dối em đâu. Cảnh Tắc, từ lâu lắm rồi, ta đã hứa sẽ bên em đời đời kiếp kiếp, chỉ duy nhất em thôi.”
Đường Thận chỉ cảm động được một xíu là bừng tỉnh ngay. Rà mắt từ đầu tới chân Vương Tử Phong, cậu bắt chước đặt ngón tay lên môi chàng, giọng âu yếm: “Hơi chính trực cơ đấy, sư huynh cần gì phải giữ thể diện cho ta thế? Cứ nói thẳng Từ Tuệ là con mọt sách chẳng biết duỗi biết co đi. Ta tin huynh, đời nào ta lại không tin huynh chứ? Ta tin rằng chỉ hai canh giờ sau khi ta gặp Từ Tuệ chiều nay huynh đã biết chuyện rồi. Huynh thẳng thắn với ta thế này làm ta xúc động ngỡ ngàng đấy. Chuyện như thế, nếu muốn biết ta có thể hỏi thăm được ngay, vậy mà huynh lại chủ động kể cho ta. Ta cảm động lắm, cảm động cực kì!”
Đường Thận chợt đổi giọng, mặt lạnh tanh: “Vương Tử Phong này, mấy lời đường mật của huynh nghe cũng bùi tai đấy, nói thêm câu nữa xem nào?”
Vương Trăn cười vang, ôm choàng lấy Đường Thận.
“Em thấy đấy, ta viện trăm phương nghìn kế dỗ dành cho em vui, em đừng nói toạc ra có phải hay hơn bao nhiêu không? Bữa nay chẳng phải dưới nguyệt trước hoa4 , nhưng vẫn có mai vàng sau tuyết. Chúng mình cùng ra vườn ngắm hoa, em cảm động khôn xiết…”
[4] Ý chỉ khung cảnh hữu tình nên thơ mà trai gái hay hò hẹn.
“Bèn sà vào vòng tay huynh, si mê đắm đuối chứ gì?”
Vương Trăn thoáng tỏ ra thất vọng, vòng tay ôm Đường Thận chùng xuống: “Hóa ra trước giờ em chẳng hề đắm đuối si mê ta ư?”
Đường Thận còn lâu mới thèm tin, nhưng trông bộ dạng Vương Trăn, cậu lại sợ chàng đau lòng thật.
Đường Thận đành chủ động ôm lấy chàng, xuôi theo: “Nói chuyện với huynh mệt quá đi mất, chẳng biết câu nào huynh nói thật, câu nào huynh nói dối nữa. Lần sau trước khi diễn, huynh hãy báo trước cho ta có được không? Huynh đã hứa sẽ không bao giờ gạt ta cơ mà?”
Cái dáng điệu nghĩ một đằng nói một nẻo của Đường Thận làm Vương Trăn đắm say đến mê mẩn tâm thần. Chàng cúi mình hôn Đường Thận một cái, bật cười: “Sau này cứ lúc nào ta định gạt em, ta sẽ hôn em một cái trước, chịu không?”
“… Câu này của huynh là nói dối hay nói thật hả?”
“Ha ha ha ha.” Vương Trăn cười nghiêng ngả, “Ta yêu em quá đi mất thôi!”
Đường Thận: “Vương Tử Phong! Huynh cứ phá hoại hình tượng như thế, nếu có ngày tấm lòng si mê khờ dại của ta với huynh có đổi thay5 thì tất cả là lỗi tại huynh đấy!”
[5] Vốn câu Đường Thận trêu Vương Trăn là “si tâm bất cải” nên đoạn này mới nói thế
Giữa mùa đông giá buốt, Vương đại nhân ôm ấp người thương, cảm thấy toàn thân ấm áp, khoan khoái khắp mình.
Thậm chí trong lúc làm mấy việc này nọ này kia, chàng còn thừa tâm trí để nghĩ: Cái gọi là thương nhau uống nước cũng no, yêu nhau trời lạnh cũng ấm, ra là thế này đây.
Cùng lúc đó, người chẳng thương ai mà cũng chẳng ai thương6 đang lẳng lặng giục khoái mã, dãi gió dầm sương lên miền Tây Bắc.
Mùng bốn tháng chạp, hiếm hoi lắm Chinh Tây nguyên soái Lý Cảnh Đức mới có dịp về thành U Châu. Hắn vừa về tới nhà, quản gia đã báo tin có khách viếng thăm.
Lý Cảnh Đức nhủ thầm: “Đứa nào mà thính thế chứ lại, họa hoằn lắm ông mới về một hôm, thế mà cũng đụng phải nó ư?” Hắn hỏi quản gia: “Ai đấy?”
Quản gia trông có vẻ khó xử: “Người ấy là một vị đại nhân, có lệnh bài của điện Cần Chính, tiểu nhân cũng không rõ.”
Lý Cảnh Đức trợn mắt: “Điện Cần Chính hả? Ông đây có phạm tội gì đâu mà điện Cần Chính cử người đến bắt? Chớ để nó vào là xong… Hầy, không ổn, chạy trời không khỏi nắng, ngươi cứ gọi người ta vào đi. Dù gì đi chăng nữa, U Châu cũng là nhà ông, nó có bắt ông được khối!”
Quản gia: “Vâng.”
Chỉ lát sau quản gia đã dẫn một người mặc áo khoác với mũ trùm đen vào phòng. Lý Cảnh Đức nhìn thấy người mặc áo choàng đen từ xa đã hãi, bụng bảo dạ: Tên này còn giống kẻ gian hơn cả ta đây.
Đến khi người đó vào nhà và cởi mũ trùm đầu ra, Lý Cảnh Đức máy môi, khịt mũi rõ trịch thượng.
Tô Ôn Duẫn: “…”
“Họ Lý nhà mi thái độ kiểu gì thế hả? Hiện giờ bản quan là Tham tri chính sự điện Cần Chính hàm nhị phẩm, ngang hàng với nhà mi. Nhà mi chớ có làm càn!”
Lý tướng quân bệ vệ ngồi ghế chủ nhà, ghếch hẳn một chân lên bàn. Hắn thò ngón tay ngoáy tai, giọng lười biếng: “Nửa đêm nửa hôm, lại còn chẳng ở nha môn, sao hử? Tham tri chính sự đại nhân muốn hành quyết bản tướng quân ngay tại đây, hay bắt thóp được bản tướng quân rồi nên đang đêm phải đến tận nơi hăm dọa? Hay là… ồ ta đã hiểu, nhà ngươi muốn hối lộ bản tướng quân chứ gì? Bản tướng quân đây là người chính trực đàng hoàng, không thèm tiền bạc giai nhân, ngươi đừng có vào rừng mơ bắt con tưởng bở!”
Tô Ôn Duẫn tức lồi cả mắt, suýt tí nữa xông tới sút cho hắn một cú.
May mắn thay, Tô đại nhân là người trí thức, lại còn là một người trí thức thông minh; anh ta tự biết so bề sức mạnh thì mười thân này cũng đừng hòng hạ gục một Lý Cảnh Đức. Tô Ôn Duẫn cười khẩy, giọng lạnh tanh: “Nếu Lý tướng quân đã khinh nhau như vậy, bản quan đành cáo từ thôi. Chẳng qua, ta vốn có việc hệ trọng muốn thương lượng với tướng quân.”
Lý Cảnh Đức cười sang sảng: “Ha ha ha, việc hệ trọng à? Cái ngữ tốt mã giẻ cùi như ngươi thì có cái vẹo gì? Vai vác chẳng đặng, tay xách chẳng xong, dư lào7, muốn đi lính hử?”
Tô Ôn Duẫn thờ ơ khẩy bốn chữ: “Bàn kế đánh Liêu8.”
Lý Cảnh Đức quỳ phịch xuống.
Tô Ôn Duẫn quay đầu đi thẳng.
Lý Cảnh Đức vội vàng đuổi theo, cản người ta lại, cười cầu hòa: “Hôm nay trời rét căm căm, U Châu chẳng sánh được với Thịnh Kinh, ngoài đường nửa đêm toàn bọn trèo tường cướp của, lỡ đụng đến Tô đại nhân thì chết dở. Tô đại nhân tới U Châu đột xuất thế này, đã có ai thù tiếp chưa? Nào nào nào, phủ bản tướng quân đang sẵn con dê, tối nay sẽ làm dê nướng nguyên con tẩy trần cho Tô đại nhân, tiện thể mình tâm sự chuyện nước Liêu nhé.”