Phương Mục Dương viết một phong thư cho y tá Chu, ngoài việc cám ơn cô ấy lúc trước đã chăm sóc anh chu đáo ra thì còn nhờ cô ấy làm rõ hai chuyện: thứ nhất, anh ở nông thôn vẫn luôn chuyên cần lao động, nếu không phải lao động thì cũng là suy nghĩ xem làm thế nào để có thể lao động tốt hơn, không có thời gian để tìm bạn gái; thứ hai, sở dĩ anh nhường lại chỉ tiêu của mình là bởi vì chỉ muốn theo học học viện Mỹ thuật, không muốn vào bất kỳ trường nào khác. Đi kèm phong thư còn có một hộp sô cô la, sô cô la này là mời riêng y tá Chu ăn kẹo cưới của anh và Phí Nghê.

Y tá Chu là người viết sai, hiển nhiên cô ấy cũng sẽ tự mình đính chính lại.

Về việc y tá Chu nhắc lại chuyện cũ, Phương Mục Dương cũng chỉ coi cô ấy như người tốt lỡ làm việc xấu. Nếu như anh viết một bức thư làm sáng tỏ đăng trên báo thì cũng đồng nghĩ với việc công khai xử tội cô ấy, vừa không cần thiết lại vừa có vẻ chuyện bé xé ra to. Anh chỉ hi vọng chuyện này mau chóng qua đi, vết tích để lại càng nhỏ càng tốt. 

Phí Nghê vẫn luôn muốn vào đại học, mà anh lại nhường cơ hội học đại học cho người khác. Mặc dù bản thân anh không coi đó là chuyện gì to tát, nhưng đấy vẫn luôn là một cái gai trong lòng Phí Nghê, bất kể anh có giải thích như thế nào thì cuối cùng vẫn thành ra anh trao thứ mà cô muốn nhất cho người con gái khác. Anh cũng đâu thể nói là cho dù anh có muốn nhường chỉ tiêu đại học cho cô thì cô cũng phải ở chung một điểm thanh niên trí thức với anh mới được. Cũng may là Phí Nghê đã vào đại học, chuyện này rốt cuộc cũng có thể bỏ qua, thế nhưng lại có người cứ phải đánh thức ký ức của cô, lại còn muốn khắc họa anh thành cái dáng vẻ vì mê đắm người ta mà từ bỏ cả đại học. Một gã đàn ông như vậy mà Phí Nghê còn hết lòng săn sóc bằng tất cả tình yêu thương, người khác có thể sẽ xúc động, còn anh thì chỉ thấy mất mặt thay cô.

Lúc nhìn thấy Phí Nghê, Phương Mục Dương vẫn đang nghĩ xem nên giải thích chuyện này với cô thế nào. Không ngờ Phí Nghê lại không nhắc gì tới chuyện ấy, cô chỉ hỏi về tiến độ tham dự triển lãm mỹ thuật của anh. Phương Mục Dương nói với Phí Nghê anh mới chỉ lọt qua vòng sơ tuyển, còn sau đấy không thấy tin tức gì nữa, dựa theo thời gian bình chọn anh hẳn là đã trượt rồi. Anh vốn dĩ không định tham gia ứng cử, qua vòng sơ tuyển cũng chẳng cảm thấy là chuyện lớn gì, nhưng Phí Nghê lại rất coi trọng việc đó.

Phí Nghê thay anh tìm kiếm nguyên nhân thất bại, vấn đề chính nhiều khả năng là cách nhìn của anh. Tuy anh vẽ về người dân lao động, nhưng lại vẽ người dân lao động lúc đang nghỉ ngơi, hiện tại mọi người đều đang miệt mài làm việc hăng say, vẫn còn xa mới tới thời điểm thư giãn, hưởng thụ thành quả lao động. Hơn nữa, bức tranh của anh quá nhàn nhã, không phù hợp với gu nghệ thuật đương thời, có thể qua được vòng sơ tuyển cũng coi như tài năng hội họa được chứng nhận rồi. Phí Nghê phát hiện, tranh vẽ của Phương Mục Dương quả thực không hề có dấu ấn của thời đại.

Cô bắt chước giọng điệu của người khác, nói: “Người dân lao động rõ ràng phần lớn thời gian đều cần cù làm lụng, sao anh cứ phải nhất định vẽ vào lúc người ta đang nghỉ tay vậy?” Trong lòng cô cũng bất bình thay Phương Mục Dương, nếu như bọn họ e ngại quan điểm của anh thì cũng có thể giải thích rằng tranh anh khuyến khích lao động, bởi vì sau khi đã lao động xong mới có thể càng tận hưởng được niềm vui của những lúc nghỉ ngơi mà.

Phương Mục Dương lập tức kiểm điểm: “Là tại tôi quá lạc hậu, chỉ muốn nghỉ ngơi, đêm nay xin nhờ cô giúp tôi được lao động bù, để tôi có thể tiếp tục tiến bộ hơn nữa.”

“Trước khi lao động bù thì đi ăn một bữa đi, anh muốn ăn cái gì, em mời anh nhé.” Phí Nghê phát hiện Phương Mục Dương đã gầy hơn trước, tiền tiết kiệm tuy là cô giữ nhưng cô vẫn để lại một phần cho anh, chỗ đó đủ để anh ra ngoài ăn vài bữa một tuần.

Hai người đi ra tiệm cơm, Phí Nghê để Phương Mục Dương gọi món. Phương Mục Dương gọi nhiều hơn dự tính của Phí Nghê. Gần đây anh luôn dùng bữa ở nhà ăn, mà nhà ăn thì chẳng mấy khi ăn được thịt, vừa tan học là thịt đã bị giành hết. Đám sinh viên tranh cướp thịt cứ như thể vẽ tranh là một công việc thể lực thuần túy, không ăn thì không vẽ nổi. Thi thoảng Phương Mục Dương đi ăn quán một mình, lúc gọi món cũng rất kiềm chế. Hiện giờ anh không đi làm, cũng không vẽ tranh liên hoàn, ngoài học hành ra thì tất cả thời gian đều dành để vẽ những thứ mình thích, không có thời gian đi đó đây kiếm tiền nữa. Trong nhà còn tiền tiết kiệm, nhưng khoản tiền ấy là để dành cho Phí Nghê mua nhà. Hai người cùng ra quán ăn nói chung là vẫn tốt hơn, có thể gọi thêm vài món mà không cảm thấy quá xa xỉ.

Thấy anh xa hoa như vậy, Phí Nghê cũng không ngăn cản, cái dáng vẻ gầy guộc của Phương Mục Dương quả thực trông giống như dạo này ăn không đủ no. Phí Nghê không biết là trước khi kết hôn, Phương Mục Dương tuy cũng thích hưởng thụ cuộc sống nhưng tiền trong túi có hạn, anh chẳng qua chỉ thỉnh thoảng đi ăn cơm tiệm hoặc câu cá nướng cho mình ăn mà thôi, còn lại phần lớn thời gian, phương thức chính để hưởng thụ cuộc sống của anh vẫn là vẽ tranh. Phải đến sau khi hết hôn, anh mới có nhu cầu ăn uống chu đáo mỗi ngày.

Trước khi tới đón Phí Nghê, Phương Mục Dương vẫn tưởng cô sẽ không vui, không vui gấp đôi, bởi vì cả chuyện anh không trúng tuyển lẫn chuyện đăng ở trên báo. Song Phí Nghê lại không hề đề cập một câu nào cả.

Thực ra ngay từ ban đầu Phí Nghê cũng không để ý nhiều đến bài báo kia. Khi cô và Phương Mục Dương cùng nhau thi đỗ đại học, chuyện anh từng nhường chỉ tiêu đại học cho ai, nhường như thế nào đã không còn quan trọng nữa. Sự giải thích của Lăng Y, đối với Phí Nghê mà nói, chỉ là một niềm vui ngoài ý muốn.

Cô an ủi Phương Mục Dương: “Qua được vòng sơ tuyển là tốt rồi, cho dù có trượt cũng không phải là vì anh vẽ kém. Nếu em mà là giám khảo, em sẽ trao luôn giải nhất cho anh.”

Phương Mục Dương lúc này cũng không khiêm tốn, anh hùa theo Phí Nghê: “Vậy em dự định trao thưởng cho anh cái gì nào?”

“Thưởng anh kéo đàn cho em nghe, đã bao lâu rồi không có người nghe anh kéo đàn, có phải rất cô đơn không?”

Quả thực cô đơn, cảm thấy giường quá rộng.

Bởi vì lâu ngày không được gặp mặt cho nên hôm nay Phí Nghê mềm mỏng với Phương Mục Dương một cách lạ thường. Tuy nhiên sự mềm mỏng ấy chỉ kéo dài tới lúc cô nhìn thấy Phương Mục Dương dùng đ ĩa cơm trong nhà để đựng màu vẽ, mà không chỉ có mỗi một cái thôi đâu.

Phí Nghê nhìn cái đ ĩa duy nhất còn sót lại trong chạn bát. Cô không về nhà hai tuần, toàn bộ dụng cụ ăn uống trong nhà đều đã thành vỉ pha màu. Phương Mục Dương đang vẽ một bức tranh lớn, diện tích chiếm hết cả nửa bức tường. Anh cứ ở trường học về là lại cắm cúi vẽ tranh, trong lúc khẩn cấp liền lấy đ ĩa ra cấp cứu, vốn nghĩ tối nay ăn quán thì Phí Nghê sẽ không nhìn thấy bát đ ĩa ở nhà, mai lại mua bổ sung sau cũng được. Ngày hôm nay anh chỉ cố ý dọn dẹp phòng tắm, bình thường hôm nào anh cũng toàn tắm nước lạnh, chẳng vào trong đó bao giờ, hôm nay Phí Nghê trở về, tất nhiên anh cần tắm rửa đàng hoàng một phen.

Phí Nghê vừa tức lại vừa buồn cười: “Anh chuẩn bị ăn màu vẽ thay cơm đấy à?” Cô mới rời nhà hai tuần, căn nhà này đã tràn ngập hơi thở cuộc sống độc thân của Phương Mục Dương. Ga trải giường đã thay mới, nhìn qua không khác bộ cũ là mấy, nhưng Phí Nghê vẫn có thể phân biệt được.

“Ga trải giường cũ nhà mình đâu?”

“Đã có mới rồi còn muốn cái cũ làm gì?”

“Cái cũ không xấu, dùng thay đổi cũng được.”

“Lúc cần đổi hẵng tính.” Cái cũ đã bị Phương Mục Dương giặt rách, lại còn co rút hết cả. Ngày nào anh cũng tắm nước lạnh rồi đi ngủ, chỉ riêng mỗi hôm ấy là ngoại lệ, anh vẽ xong là mắt díp hết cả lại, trực tiếp ngã thẳng xuống giường, ngày hôm sau tỉnh giấc thì cả ga giường đã ám đầy mùi nhựa thông lẫn với màu vẽ, có giặt cũng không hết nổi. Trước khi Phí Nghê trở về anh vẫn dùng nó mấy ngày, mãi đến hôm qua mới mua cái mới để thay.

Phí Nghê phát hiện, từ sau khi cô đi, cái nhà này đã không còn giống nhà nữa, chẳng qua chỉ là một nơi để ở mà thôi.

“Em muốn xem bây giờ cơ.”

Phương Mục Dương trước kia cũng chẳng bao giờ để ý tới mấy chuyện này. Ga trải giường lấm bẩn thì giặt là được, dù trên mặt ga có dính màu vẽ cũng không sao, chỉ cần có mùi bột giặt là anh yên tâm. Nhưng Phí Nghê thì lại không như vậy.

Phương Mục Dương cũng không muốn cho Phí Nghê xem cái ga đã bị anh hủy hoại.

“Đừng xem ga trải giường làm gì, em cứ xem anh đây này.” Phương Mục Dương dùng chóp mũi cọ cọ lên mặt Phí Nghê. “Chúng ta đã hai tuần không gặp nhau, chẳng nhẽ em lại không muốn ngắm anh ư?”

“Không phải bình thường anh sống rất hưởng thụ sao?” Có tiền để đi ăn tiệm mà sao vẫn gầy thế chứ?

Phương Mục Dương không để Phí Nghê nói tiếp nữa: “Chẳng phải em đã nói muốn cho anh lao động bù à?”

Phí Nghê để Phương Mục Dương lao động hăng say một đêm, trước nửa đêm là tự nguyện, còn sau nửa đêm thì không phải chuyện cô có thể quyết định nữa.

Ngày hôm sau, Phương Mục Dương nhận được thư của ban tổ chức triển lãm mỹ thuật, nói rằng vị phó ban tổ chức đã cố gắng hết sức để tranh của anh được đánh giá lại một lần nữa. Cuối cùng, anh đã lọt vào danh sách đoạt giải.

Khóa lao động của Phí Nghê bỗng nhiên trở thành công cốc.

HOÀN CHÍNH VĂN