Chương 20: Những Khó Khăn Trong Cải Cách.

Xuyên Về Thời Tự Đức.

Tác giả: Lưu Huỳnh Phát.

Trong những năm đầu tiên của triều đại, khi Nguyễn Hải tiếp tục thực hiện các cải cách nhằm phát triển đất nước, cậu đã chứng kiến nhiều kết quả tích cực từ các quyết định và chiến lược của mình. Nền kinh tế Đại Nam dần dần hồi phục, các cảng biển trở thành những trung tâm giao thương quốc tế sầm uất, và các ngành khoa học, công nghệ đang phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, như một mặt trái của sự thay đổi, cậu cũng đối mặt với những phản kháng từ các vị quan lớn tuổi trong triều đình, những người không thể chấp nhận sự thay đổi mạnh mẽ và cảm thấy bị đe dọa bởi ảnh hưởng của phương Tây.

Dù không thể phủ nhận những thành quả tích cực mà các cải cách mang lại, Nguyễn Hải cũng hiểu rằng những thay đổi này không phải là điều dễ dàng để chấp nhận đối với những người đã gắn bó với chế độ cũ, những người coi trọng truyền thống và sự ổn định. Trong suốt các cuộc họp quan trọng, khi các quan lại cùng nhau tranh luận, những ý kiến trái chiều cứ liên tục nảy sinh. Một trong những vị đại thần lâu năm, người đã qua nhiều triều đại và chứng kiến không biết bao nhiêu biến động của đất nước, đã cất lời trong một buổi họp kín:

- Thưa bệ hạ, việc tiếp cận phương Tây là con dao hai lưỡi. Chúng ta có thể học hỏi được một số điều từ họ, nhưng không thể để chúng ta trở thành những kẻ lệ thuộc vào các nền văn minh ngoại bang. Chúng ta phải duy trì bản sắc của mình, nếu không thì Đại Nam sẽ đánh mất mình giữa sự thay đổi này.

Lời nói của ông lập tức nhận được sự đồng tình từ nhiều quan lại trong triều. Họ lo sợ rằng những cải cách quá nhanh chóng sẽ làm xói mòn nền tảng xã hội cũ, và nguy cơ mất đi giá trị của dân tộc là rất lớn. Họ chỉ ra rằng, từ xưa đến nay, Đại Nam đã tồn tại và phát triển mạnh mẽ nhờ vào những giá trị truyền thống, và một khi những nguyên lý đó bị phá vỡ, đất nước sẽ không còn là chính mình nữa. Những lời phản đối đó đã thổi bùng lên những tranh luận trong triều đình, nơi mà mỗi quan lại đều giữ một cái nhìn đầy hoài nghi về những cải cách mà Nguyễn Hải đang thực hiện.

Nguyễn Hải hiểu rằng việc đẩy mạnh những cải cách không phải là chuyện dễ dàng. Những quyết định cứng rắn sẽ không thể thực hiện nếu không có sự đồng thuận của những người có ảnh hưởng trong triều. Tuy nhiên, cậu cũng biết rằng không thể dừng lại. Để đất nước có thể vươn lên và phát triển bền vững, không chỉ cần một q·uân đ·ội mạnh mẽ và nền kinh tế thịnh vượng, mà còn phải giải quyết được mối quan hệ giữa truyền thống và hiện đại, giữa những giá trị cổ truyền của dân tộc và sự cần thiết phải mở cửa với thế giới bên ngoài. Câu hỏi mà cậu tự đặt ra là liệu sự bảo thủ và cố chấp có thể bảo vệ được Đại Nam trước nguy cơ bị thực dân xâm lược, hay chính sự bảo thủ này lại là con đường dẫn đến sự suy vong của đất nước.

Một buổi sáng, sau khi nghe những lời phản đối gay gắt từ triều thần, Nguyễn Hải lặng lẽ ngồi xuống bàn làm việc mắt nhìn xa xăm. Cậu hiểu rằng những thay đổi mà mình đang thực hiện không chỉ đơn thuần là một cuộc cách mạng về chính trị hay kinh tế, mà còn là cuộc chiến giành lấy tương lai cho đất nước. Cậu không thể để những sức ép từ quá khứ ngăn cản bước đi của mình, dù rằng cậu cũng không muốn phá vỡ hoàn toàn mọi giá trị truyền thống. Một nền văn hóa lâu đời như Đại Nam không thể bị xóa nhòa chỉ vì một vài quyết định nhất thời. Tuy nhiên, cậu cũng nhận ra rằng đất nước cần phải mở rộng tầm nhìn và học hỏi những điều tốt đẹp từ thế giới bên ngoài để tự bảo vệ mình và phát triển.

Nguyễn Hải quyết định không chỉ dừng lại ở các cải cách về kinh tế, mà còn mở rộng ra các lĩnh vực giáo dục, văn hóa và hành chính. Cậu mong muốn tìm ra một sự kết hợp hài hòa giữa những yếu tố hiện đại và những giá trị truyền thống để tạo ra một nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài của Đại Nam. Đó là một con đường đầy thử thách, nhưng Nguyễn Hải tin rằng đó là con đường duy nhất để đất nước có thể tiến bước và giữ vững được vị thế của mình.



Trong một cuộc họp quan trọng, Nguyễn Hải đứng dậy, đối mặt với các đại thần và phát biểu một cách kiên quyết:

- Cải cách không phải là phủ nhận truyền thống, mà là cách thức để bảo vệ và phát huy những giá trị tốt đẹp của tổ tiên. Các khanh có thấy không? Trong khi chúng ta giữ mãi những lối mòn cũ, các nước phương Tây đang không ngừng phát triển và thịnh vượng. Nếu chúng ta không thay đổi, nếu chúng ta không mở cửa đón nhận những điều tốt đẹp từ họ, thì chúng ta sẽ tự làm cho mình lùi lại phía sau, trở thành kẻ yếu thế, và không thể bảo vệ được đất nước này trước những mối đe dọa từ bên ngoài.

Những lời của Nguyễn Hải như một lời thức tỉnh đối với những quan lại bảo thủ trong triều. Cậu tiếp tục giải thích rằng việc học hỏi từ phương Tây không có nghĩa là Đại Nam phải đánh mất nền văn hóa cổ truyền của mình. Ngược lại, đó là sự kết hợp giữa sự tôn trọng quá khứ và sự đổi mới để đưa đất nước bước ra khỏi sự trì trệ. Việc duy trì những giá trị truyền thống như Nho học và lịch sử dân tộc là điều vô cùng quan trọng, nhưng chúng không thể ngăn cản chúng ta học hỏi từ thế giới bên ngoài để bảo vệ đất nước và phát triển.

Một trong những cải cách đầu tiên mà Nguyễn Hải thực hiện là trong lĩnh vực giáo dục. Cậu quyết định đưa vào chương trình giảng dạy những ngành khoa học kỹ thuật, ngoại ngữ và các lý thuyết chính trị của phương Tây. Tuy nhiên, Nguyễn Hải yêu cầu những chương trình này phải được giảng dạy song song với các môn học truyền thống như Nho học, văn học và lịch sử của đất nước, để giữ vững nền tảng văn hóa của dân tộc. Cậu muốn thế hệ trẻ của Đại Nam không chỉ am hiểu về quá khứ mà còn có khả năng tiếp cận với những tri thức mới, để họ có thể góp phần xây dựng một đất nước vững mạnh trong tương lai.

Ngoài ra, Nguyễn Hải còn chủ trương cải cách hành chính, thiết lập một hệ thống quản lý nhà nước chặt chẽ hơn, với các quy định rõ ràng và minh bạch. Việc này giúp giảm bớt t·ham n·hũng, tăng cường hiệu quả trong công tác quản lý, và tạo cơ hội cho các tài năng trẻ có thể phát triển và cống hiến cho đất nước. Những thay đổi này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn giúp tạo ra một xã hội công bằng và phát triển. Nguyễn Hải mong muốn các quan lại trong triều, dù ở bất kỳ thế hệ nào, cũng có thể hiểu được rằng sự đổi mới không phải là một sự hủy diệt của truyền thống, mà là một bước tiến cần thiết để bảo vệ và phát triển nền văn hóa lâu đời của Đại Nam.

Những ngày tháng trôi qua, các cải cách dần dần bắt đầu phát huy hiệu quả. Các thành phố ven biển, từng là những khu vực nghèo nàn, đã trở thành những trung tâm thương mại sầm uất, nơi giao thương với thế giới bên ngoài diễn ra nhộn nhịp. Các tàu buôn từ phương Tây, Trung Đông, và các quốc gia trong khu vực liên tục cập bến, mang theo những hàng hóa quý giá và kiến thức mới. Các ngành công nghiệp như đóng tàu, chế tạo v·ũ k·hí, và dệt may cũng phát triển mạnh mẽ, tạo ra hàng triệu cơ hội việc làm cho người dân. Trong khi đó, hệ thống giáo dục mới được cải cách đã giúp thế hệ trẻ của Đại Nam tiếp cận với những tri thức hiện đại, chuẩn bị sẵn sàng cho những thách thức của tương lai.

Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể dễ dàng chấp nhận sự thay đổi này. Những cuộc tranh luận trong triều đình vẫn không ngừng diễn ra. Một buổi sáng, khi Nguyễn Hải đang xem lại các báo cáo về tiến độ của các dự án cải cách, một đại thần già nua, vẻ mặt cau có, tiến lại gần và nói:

- Thưa bệ hạ, những quyết định của ngài đã khiến cho không ít người lo lắng. Người dân Đại Nam không phải ai cũng dễ dàng tiếp nhận những điều mới mẻ. Chúng ta cần phải cân nhắc thật kỹ, vì nếu không cẩn thận, sẽ tạo ra sự xáo trộn lớn trong xã hội.



Nguyễn Hải ngẩng lên nhìn ông, đôi mắt ánh lên một quyết tâm kiên định nói:

- Ta hiểu sự lo lắng của các khanh. Nhưng sự thay đổi là điều không thể tránh khỏi. Nếu chúng ta chỉ đứng nhìn mà không hành động, đất nước này sẽ sớm bị các thế lực bên ngoài áp đảo. Ta tin rằng, sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại sẽ giúp Đại Nam phát triển mạnh mẽ mà vẫn giữ vững được bản sắc của mình.

Lời nói của Nguyễn Hải khiến cả căn phòng chìm vào im lặng. Các quan lại ngồi lặng lẽ, mỗi người suy nghĩ về những điều mà vị vua trẻ đã nói. Cải cách không phải là một con đường dễ đi, nhưng Nguyễn Hải hiểu rằng đó là con đường duy nhất để bảo vệ đất nước khỏi sự suy vong.

Nguyễn Hải là một người với tầm nhìn rộng lớn và khát vọng không ngừng, đã quyết định thực hiện những bước đi táo bạo để thúc đẩy sự phát triển của Đại Nam. Mặc dù cậu hiểu rằng những thay đổi này sẽ không dễ dàng, cậu vẫn quyết tâm cải cách đất nước, đưa Đại Nam vào một kỷ nguyên mới, hòa nhập với thế giới và không bị bỏ lại phía sau. Chính sách mở cửa mà cậu đề xuất nhằm tạo ra một nền kinh tế mạnh mẽ và phát triển, không chỉ đáp ứng nhu cầu cấp bách của xã hội mà còn là nền tảng để Đại Nam có thể vươn mình ra thế giới, tìm kiếm những cơ hội mới.

Khi Nguyễn Hải bắt đầu mở cửa đất nước với phương Tây, hy vọng rằng những thay đổi này sẽ đem lại những cơ hội phát triển to lớn, cậu không thể ngờ rằng sự đổi mới này lại gặp phải những sự phản đối mạnh mẽ từ không ít các quan lại và những người có quyền lực trong xã hội. Các quan lại gắn bó chặt chẽ với lối sống truyền thống, họ cảm thấy bị đe dọa bởi những quyết định của Nguyễn Hải và lo sợ rằng quyền lực của họ sẽ bị suy yếu. Họ không thể nào chấp nhận một Đại Nam thay đổi quá nhanh chóng và quyết liệt như vậy. Trong những cuộc hội nghị tại triều đình, cuộc đối đầu giữa các phái bảo thủ và những người ủng hộ cải cách ngày càng gay gắt.

Phan Lâm, một quan lại lâu năm và là người kiên định với những nguyên lý Nho giáo, là một trong những người phản đối mạnh mẽ nhất. Ông không chỉ lo ngại về mặt kinh tế, mà còn lo sợ rằng những tư tưởng và phong tục phương Tây sẽ làm suy yếu nền văn hóa truyền thống của Đại Nam. Trong một cuộc họp quan trọng, khi Nguyễn Hải đang trình bày những lợi ích mà các chính sách mở cửa có thể mang lại cho đất nước, Phan Lâm đứng lên, gương mặt ông đanh lại, ánh mắt sắc lẹm như muốn xuyên thủng những lời nói của Nguyễn Hải:

- Thưa bệ hạ, chúng ta đang đứng trước một nguy cơ lớn. Những thương nhân phương Tây không chỉ mang theo hàng hóa, mà họ còn mang theo những tư tưởng lạ lùng, những thói quen và tập tục mà không thể nào hòa hợp với văn hóa của chúng ta. Nếu chúng ta tiếp tục mở cửa như thế này, chúng ta sẽ đánh mất bản sắc của dân tộc mình.

Nguyễn Hải bình tĩnh lắng nghe và trả lời bằng một giọng điềm đạm nhưng chắc chắn:

- Trẫm hiểu nỗi lo của khanh, nhưng không thể vì sợ mất mát mà đóng cửa với thế giới. Đại Nam cần thay đổi để đối diện với tương lai, để vươn lên và không bị tụt lại phía sau. Chúng ta có thể giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống, nhưng cũng cần mở rộng tầm nhìn và hòa nhập với thế giới. Sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại mới là chìa khóa để đất nước phát triển bền vững.

Tuy nhiên, không phải mọi khó khăn chỉ đến từ những tranh cãi trong triều đình. Khi các chính sách cải cách được thực thi, sự thay đổi không chỉ diễn ra trong những tòa cung điện hay những phòng họp, mà đã lan rộng ra khắp các thành phố lớn và cả những vùng quê xa xôi. Tại các cảng biển, những thương nhân phương Tây bắt đầu xuất hiện, mở cửa hàng, giao dịch hàng hóa, tạo ra sự giao thoa giữa các nền văn hóa. Các thành phố lớn như Thăng Long, Hội An, Huế và Gia Định bắt đầu chứng kiến sự thay đổi rõ rệt. Nền kinh tế sôi động hơn, các cơ hội việc làm gia tăng, và đời sống vật chất của người dân thành thị dần dần được cải thiện.



Tuy nhiên, tại các vùng nông thôn, những thay đổi đó lại không hề dễ dàng chấp nhận. Những người dân ở đây vẫn quen với cuộc sống tĩnh lặng, không quá nhiều biến động. Cải cách đối với họ như một khái niệm xa lạ, không rõ ràng và thiếu đi những lợi ích thiết thực. Đối với nhiều người dân quê, những chính sách này chỉ đem lại những khó khăn chồng chất, đặc biệt là khi giá cả hàng hóa leo thang, trong khi công cụ và phương tiện sản xuất của họ không có gì thay đổi. Họ không thấy được mối liên hệ giữa các chính sách và cuộc sống của chính mình, và nhiều người bắt đầu cảm thấy bị bỏ lại phía sau. Điều này dần dần tạo ra một sự phân hóa rõ rệt giữa thành thị và nông thôn, gây ra những mâu thuẫn xã hội không dễ giải quyết.

Những cuộc nổi dậy nhỏ lẻ bắt đầu nảy sinh ở các vùng nông thôn, nơi mà những người dân bức xúc không thể chịu đựng thêm. Họ cảm thấy mình đang bị bỏ rơi trong khi những thương nhân và nhà buôn ở thành phố lại trở nên giàu có hơn bao giờ hết. Những người dân này chẳng ai thấu hiểu được nỗi khổ của họ, trong khi chính quyền vẫn im lặng, không có những biện pháp cụ thể để hỗ trợ. Những mâu thuẫn này ngày càng trở nên căng thẳng, và những cuộc gặp gỡ giữa Nguyễn Hải và các lãnh đạo địa phương không bao giờ là dễ dàng.

Lê Tường, một nông dân giàu kinh nghiệm và có ảnh hưởng lớn ở một tỉnh miền Trung, là một trong những người đã dũng cảm lên tiếng phản đối. Trong một cuộc gặp mặt với Nguyễn Hải, ông đã không ngần ngại bày tỏ quan điểm của mình, giọng ông đầy phẫn nộ và bức xúc:

- Thưa bệ hạ, ở thành thị có thể nhìn thấy những lợi ích từ các chính sách mới, nhưng ở nông thôn, chúng thảo dân chẳng thấy gì cả. Chúng thảo dân đang phải vật lộn với cuộc sống khó khăn hơn, khi giá cả hàng hóa leo thang mà không có phương tiện gì để cải thiện đời sống. Cải cách chỉ đem lại lợi ích cho người thành phố, chứ chẳng mang lại gì cho chúng thảo dân ở thôn quê.

Nguyễn Hải lắng nghe những lời nói đầy chân thành của Lê Tường, không vội vàng phản bác. Cậu biết rằng sự phản đối của ông không chỉ xuất phát từ sự thiếu hiểu biết mà còn từ những khó khăn thực tế mà người dân đang phải gánh chịu. Tuy vậy, Nguyễn Hải vẫn kiên định với những chính sách của mình. Cậu hiểu rằng, nếu không tiến hành cải cách một cách đồng đều và toàn diện, Đại Nam sẽ không bao giờ có thể bắt kịp thế giới.

Sau một hồi suy nghĩ, Nguyễn Hải đáp lại một cách nhẹ nhàng nhưng đầy quyết tâm:

- Trẫm hiểu những khó khăn mà ông và nhiều người khác đang phải đối mặt. Cải cách không thể chỉ tập trung vào một bộ phận, mà phải mang lại lợi ích cho tất cả mọi người. Chúng ta cần phải tìm ra cách để giúp đỡ những vùng nông thôn, để họ không cảm thấy bị bỏ lại phía sau. Nhưng điều quan trọng là chúng ta phải nhìn xa, vì chỉ có sự thay đổi bền vững và đồng đều mới có thể tạo ra một nền tảng vững chắc cho tương lai của đất nước.

Dù đôi khi cảm thấy mệt mỏi và chán nản vì những phản đối liên tiếp, Nguyễn Hải vẫn không hề dao động. Cậu biết rằng sự thay đổi này là một quá trình lâu dài, đầy khó khăn và thử thách. Cậu hiểu rằng những chính sách cải cách này không thể thực hiện trong một sớm một chiều, nhưng nếu không thay đổi, Đại Nam sẽ mãi mãi bị lùi lại phía sau. Cậu không thể chần chừ, không thể chờ đợi thêm. Cải cách là điều cần thiết, và để đất nước có thể phát triển vững mạnh, Nguyễn Hải quyết tâm không bao giờ lùi bước.

Cậu không chỉ phải đối mặt với những thách thức từ bên ngoài, mà còn phải kiên trì giải quyết những mâu thuẫn và phân hóa trong xã hội. Các chính sách cải cách không chỉ thúc đẩy nền kinh tế mà còn phải tạo ra sự kết nối và hòa hợp giữa các tầng lớp, giữa thành thị và nông thôn, giữa truyền thống và hiện đại. Chỉ khi nào Đại Nam có thể hòa hợp được cả hai yếu tố này, đất nước mới có thể vững vàng đứng trong dòng chảy của thế giới đầy biến động.

Cải cách không chỉ là một mục tiêu cho hiện tại, mà là cho tương lai của đất nước. Nguyễn Hải tự nhủ rằng mình không thể mơ về một sự thay đổi nhanh chóng. Cậu biết rằng đây là một quá trình lâu dài, đầy gian nan. Nhưng cậu cũng tin rằng, một khi người dân hiểu được mục tiêu và lý do của những thay đổi này, họ sẽ đồng lòng đứng về phía cải cách, vì tương lai chung của Đại Nam. Dù con đường phía trước vẫn còn đầy gian nan, Nguyễn Hải quyết tâm không ngừng vươn lên, vượt qua mọi thử thách.