Năm Thừa Thánh thứ hai, sau khi Tiêu Dịch lên ngôi, c·hiến t·ranh bùng nổ đồng thời ở Kinh Châu, Tương Châu, đất Thục.
Tháng Ba.
Lục Nạp lại xuất binh từ Trường Sa, phái các bộ tướng Ngô Tàng, Phan Ô Hắc, Lý Hiền Minh, vân vân, chiếm cứ Xa Luân.
Vương Tăng Biện đến Ba Lăng, Tiêu Tuần muốn nhường chức chủ soái, nhưng ông ta không nhận.
Tiêu Dịch ra mặt, phong cho Vương Tăng Biện và Tiêu Tuần làm Đông, Tây đô đốc.
Tháng Tư.
Vương Tăng Biện dẫn quân đến Xa Luân, Lục Nạp xây thành lũy ở hai bên bờ sông để chống trả.
Phàn Nghị - Uy Vũ tướng quân, Hữu trung lang tướng, Lương Hưng thái thú - dẫn theo du quân ba châu đến. Quân đội vừa mới đến, còn chưa kịp xây dựng doanh trại, thì Lục Nạp đã dẫn quân đến đánh úp vào ban đêm, đánh trống, reo hò, t·ấn c·ông doanh trại, quân lính hỗn loạn.
Chỉ có Phàn Nghị cùng với mấy chục người bên cạnh, liều c·hết chiến đấu ở cổng doanh trại, chém đầu hơn mười quân địch, đánh trống, truyền lệnh, quân tâm mới ổn định.
Phàn Nghị, tự Trí Liệt, người Hồ Dương, Nam Dương. Ông nội là Phàn Phương Hưng làm Tán kỵ thường thị, Nhân Uy tướng quân, Tư Châu thứ sử, tước Ngư Phục huyện hầu. Cha là Phàn Văn Xích làm Tán kỵ thường thị, Tín Vũ tướng quân, Ích Châu thứ sử, tước Tân Thái huyện hầu.
Phàn Nghị xuất thân từ gia đình binh lính, từ nhỏ đã giỏi võ nghệ. Em trai là Phàn Mãnh, tự Trí Vũ, tài giỏi, dũng mãnh, giỏi cưỡi ngựa, bắn cung.
Trong cuộc nổi loạn của Hầu Cảnh, hai anh em dẫn theo quân lính, theo thúc phụ là Phàn Văn Giảo đến cứu viện Đài thành.
Trong trận Thanh Khê, Phàn Mãnh chiến đấu từ sáng đến tối, giao chiến với quân phản loạn, g·iết c·hết rất nhiều quân địch. Phàn Văn Giảo t·ử t·rận trong trận này.
Sau khi Đài thành thất thủ, Phàn Nghị, Phàn Mãnh dẫn theo người trong họ đến Giang Lăng.
…
Vương Tăng Biện biết rõ, quân lính cũ của Vương Lâm đều là những dũng sĩ thiện chiến, nên cho dù có đại quân trong tay, ông ta cũng không dám khinh địch, mà cho quân xây dựng thành lũy, áp sát, tiến hành thủ thế.
Lục Nạp cũng giống như Hầu Tử Giám của quân phản loạn lúc trước, sau một tháng giằng co, cho rằng Vương Tăng Biện nhút nhát, nên đã lơi lỏng phòng bị.
Tháng Năm.
Bất ngờ, Vương Tăng Biện ra lệnh cho toàn quân thủy bộ đồng thời tiến công, t·ấn c·ông bất ngờ.
Tiêu Tuần xông pha trận mạc, Vương Tăng Biện tự mình cầm cờ, trống, binh lính thấy hai vị đô đốc đích thân ra trận chỉ huy, tinh thần phấn chấn, dũng cảm chiếm được hai tòa thành.
Lục Nạp thất bại, bỏ thuyền, chạy theo đường bộ về Trường Sa cố thủ.
Vương Tăng Biện truy đuổi, một ngày một đêm, hành quân một trăm ba mươi dặm.
Ngày hôm sau, bao vây Trường Sa.
Vương Tăng Biện ngồi trên mô đất, quan sát binh lính xây dựng doanh trại.
Ngô Tàng, Lý Hiền Minh dưới trướng Lục Nạp dẫn theo một ngàn tinh binh, mở cổng thành, xông ra, cầm khiên, xông thẳng vào trung quân của Vương Tăng Biện!
Đỗ Tĩnh, Đỗ Hàm bảo vệ bên cạnh, chỉ có hơn một trăm binh lính mặc giáp, liều c·hết chiến đấu với quân địch đông gấp mười lần, bảo vệ chủ soái.
Vương Tăng Biện vững vàng như Thái Sơn, ngồi yên trên ghế, không hề nhúc nhích.
Giao chiến được một lúc, Bùi Chi Hoành dẫn quân đến, t·ấn c·ông từ bên sườn, Lý Hiền Minh t·ử t·rận, Ngô Tàng chạy thoát vào thành.
Lục Nạp cố thủ trong thành, từ đó, quân triều đình chuyển sang t·ấn c·ông thành.
…
Tiêu Kỷ đến Ba Đông, nhìn thấy tù binh do Tiêu Dịch đưa đến, mới biết mình bị con trai lừa: loạn lạc đã được bình định từ lâu, đầu của Hầu Cảnh cũng đã được cất trong kho v·ũ k·hí gần một năm rồi.
Tiêu Viên Chiếu bắt giữ sứ giả, phong tỏa tin tức, không cho truyền vào đất Thục, Tiêu Kỷ gọi con trai đến mắng cho một trận.
Tiêu Viên Chiếu cãi lại: “Hầu Cảnh tuy đã bị tiêu diệt, nhưng Giang Lăng vẫn chưa quy phục.”
Nói cũng có lý, Tiêu Kỷ đã xưng đế, không thể nào thần phục người khác, bèn dẫn quân tiếp tục tiến về phía đông.
Quân lính đất Thục biết Tây Ngụy t·ấn c·ông, quê nhà bị chiếm, ngày đêm mong muốn được trở về. Các tướng lĩnh đều cho rằng nên quay về cứu viện, sau đó tính tiếp.
Tiêu Kỷ không đồng ý, tuyên bố ai dám can ngăn sẽ bị g·iết.
Trước đó, khi đại quân đến Ba quận, nghe tin quân Tây Ngụy t·ấn c·ông, Tiêu Kỷ đã phái cựu Lương Châu thứ sử Tiêu Yêm, Giang Châu thứ sử Cảnh Hân, U Châu thứ sử Triệu Bạt Hộ, vân vân, dẫn theo ba vạn quân quay về cứu viện Thành Đô.
Cộng thêm quân trấn giữ Thành Đô và Bắc Ích Châu, tổng cộng năm vạn quân, đông hơn quân địch gấp đôi, đủ rồi chứ?
Để đề phòng bất trắc, Tiêu Tế - con trai của Ích Châu thứ sử Tiêu Cẩn - được phong làm Đông trung lang tướng, Thục quận thái thú, được lệnh dẫn quân về cứu viện Thành Đô, đây là đội quân tiếp viện thứ hai.
Mười vạn đại quân xuất phát từ đất Thục, giờ đã mất đi ba, bốn phần.
Nhưng cho dù đã chia ra mấy vạn quân quay về cứu viện, thì q·uân đ·ội của Tiêu Kỷ vẫn rất hùng mạnh.
Tiêu Kỷ đến Tây Lăng, thuyền bè rợp trời. Ông ta cho xây dựng thành lũy, phá hủy dây xích sắt, Lục Pháp Hòa liên tục cầu cứu.
Vương Tăng Biện đang bận t·ấn c·ông Tương Châu, không thể nào rút quân được.
Tiêu Dịch đành phải thả Nhâm Ước - đại tướng quân phản loạn - ra khỏi ngục, phong làm Tấn An vương tư mã, còn gả con gái của Lư Lăng vương Tiêu Tục cho ông ta. Tiêu Dịch điều động cấm quân giao cho Nhâm Ước, ra lệnh cho ông ta cùng với Tuyên Mãnh tướng quân Lưu Phần đến trợ giúp Lục Pháp Hòa. Lại thả Tạ Đáp Nhân ra khỏi ngục, phong làm Bộ binh hiệu úy, dẫn quân trợ giúp.
Nhâm Ước, Tạ Đáp Nhân, tướng lĩnh của quân phản loạn, đáng lẽ phải bị xử tử. Tiêu Dịch không g·iết, hóa ra là để dành cho ngày hôm nay, thật đáng buồn cười.
Lục Pháp Hòa được hai vị tướng quân đến trợ giúp, thực lực tăng lên, tình hình chiến sự tạm thời ổn định.
Tiêu Kỷ phái tướng quân Hầu Duệ dẫn theo bảy ngàn quân, xây dựng thành lũy chống trả.
Lâu thuyền chiếm cứ Ba Giang, tranh giành cửa sông, giằng co rất lâu, không phân định được thắng bại.
Tiêu Dịch phái sứ giả đưa thư, hứa cho Tiêu Kỷ quay về đất Thục, tự mình cai quản một phương. Tiêu Kỷ đã xưng đế, sao có thể chịu yếu thế, bèn viết thư trả lời với thái độ ngang hàng.
Chiến đấu trên hai mặt trận, khiến Tiêu Dịch vô cùng đau đầu, ông ta đành phải thả Vương Lâm ra khỏi ngục, sai ông ta đến khuyên Lục Nạp đầu hàng.
Vương Tăng Biện, Hồ Tăng Hựu, Nhâm Ước, Tạ Đáp Nhân, Vương Lâm, những người được Tiêu Dịch sử dụng, đều được thả ra khỏi ngục, thật là kỳ lạ.
Vương Lâm bị giải đến Trường Sa, Vương Tăng Biện ra lệnh cho người đưa ông ta lên lầu cao, cho mọi người xem.
Lục Nạp đang chỉ huy quân lính chiến đấu, nhìn thấy Vương Lâm, không quan tâm đến việc quân địch có thể g·iết c·hết mình bất cứ lúc nào, liền quỳ xuống lạy, toàn quân khóc lóc: “Nếu triều đình tha cho Vương công tử, chúng tôi sẽ đầu hàng.”
Lòng người hướng về Vương Lâm, đến mức như vậy.
Lòng dạ Tiêu Dịch khó đoán, Vương Tăng Biện không dám gánh vác trách nhiệm này. Sau khi cho mọi người xem xong, ông ta lại đưa Vương Lâm về Giang Lăng, để cho Tiêu Dịch quyết định.
Dư Hiếu Khánh - Ba Châu thứ sử - dẫn theo một vạn quân đến Trường Sa hội sư, Vương Tăng Biện dẫn theo đại quân tiếp tục bao vây thành.
Đây là lần thứ hai Vương Tăng Biện t·ấn c·ông Tương Châu, ông ta từng có kinh nghiệm t·ấn c·ông Tiêu Dự, đáng lẽ phải nắm rõ tình hình phòng ngự của tòa thành này, nhưng dưới sự phòng thủ của Lục Nạp, Vương Tăng Biện vẫn không thể nào chiếm được thành.
Có lẽ cũng giống như lần trước, phải bao vây nửa năm mới có thể hạ thành.
…
Lục Pháp Hòa liên tục cầu cứu, nhưng chủ lực lại đang bận rộn t·ấn c·ông Trường Sa, đánh nhau với những người đồng đội cũ, tự làm suy yếu lực lượng.
Tiêu Dịch bất lực, đành phải đưa ra quyết định: hiện tại, Tiêu Kỷ mới là mối lo ngại lớn nhất, ân xá cho Vương Lâm, cho phép ông ta vào thành.
Vương Lâm vừa vào Trường Sa, Lục Nạp liền đầu hàng, Tương Châu được bình định.
Tiêu Dịch khôi phục chức quan cho Vương Lâm, sai ông ta dẫn quân đến tiếp ứng cửa sông.
Cuộc n·ội c·hiến do chính Tiêu Dịch gây ra cuối cùng cũng kết thúc.
…
Các cánh quân ở Tương Châu lần lượt tiến về phía tây.
Tiêu Dịch đã có thêm tự tin, bèn viết thư cho người em thứ tám, nói rằng ông ta là anh cả, lại có công lao bình định loạn lạc, nên phải kế thừa đại thống. Nếu như không đồng ý, thì ông ta sẽ t·ự s·át. Anh béo, em gầy, sẽ không còn cơ hội gặp lại nhau nữa, chia ly, mãi mãi không còn ngày vui vẻ.
Lời lẽ trong thư đầy ẩn ý uy h·iếp.
Tiêu Kỷ đóng quân đã lâu, liên tục giao chiến, nhưng lại bất lợi. Lại nghe tin quân Tây Ngụy đã tiến sâu vào đất Thục, Thành Đô nguy cấp, trong lòng buồn phiền, không biết phải làm sao, bèn phái Độ chi thượng thư Nhạc Phụng Nghiệp đến Giang Lăng cầu hòa, xin được quay về đất Thục.
Nhạc Phụng Nghiệp biết Tiêu Kỷ chắc chắn sẽ thất bại, liền thay đổi lập trường, nói cho Tiêu Dịch biết tình hình trong q·uân đ·ội của Tiêu Kỷ: “Quân Thục thiếu lương thực, binh lính c·hết rất nhiều, sắp tan rã rồi.”
Tiêu Dịch không đồng ý giảng hòa, cuộc đàm phán thất bại.
Đất Thục giàu có, Tiêu Kỷ dùng vàng ròng đúc thành bánh, mỗi bánh nặng một cân, một trăm bánh đựng trong một rương, có đến hơn một trăm rương. Bạc nhiều gấp năm lần vàng, gấm vóc vô số kể.
Mỗi lần ra trận, Tiêu Kỷ đều cho treo vàng bạc, gấm vóc ra để khích lệ tinh thần binh lính, nhưng lại không chịu ban thưởng.
Trần Trí Tổ - Ninh Châu thứ sử - xin được phát tiền để chiêu mộ dũng sĩ, nhưng Tiêu Kỷ không đồng ý, Trần Trí Tổ uất ức mà c·hết.
Trong quân có người đến bẩm báo, Tiêu Kỷ lấy cớ bị bệnh, không chịu tiếp kiến, thế là quân lính tan rã.
Tháng Bảy.
Phù Thăng, vân vân, - người Ba Đông - g·iết c·hết Công Tôn Hoảng - tướng giữ thành ở cửa sông - đầu hàng Vương Lâm.
Tạ Đáp Nhân, Nhâm Ước t·ấn c·ông Hầu Duệ, chiếm được ba doanh trại, mười bốn tòa thành ở hai bên bờ sông đều đầu hàng.
Đường rút lui về đất Thục của Tiêu Kỷ bị cắt đứt, ông ta đành phải xuôi dòng tiến về phía đông.
Lục Pháp Hòa - đô đốc - ra lệnh cho Phàn Mãnh - Du kích tướng quân - chọn ra ba ngàn binh lính dũng mãnh, hơn một trăm chiếc thuyền, ngược dòng t·ấn c·ông bất ngờ.
Quân Thục mệt mỏi, hoảng sợ, không kịp chỉnh đốn đội ngũ, đều bỏ thuyền lên bờ, hơn tám ngàn người c·hết đ·uối.
Phàn Mãnh dẫn theo hơn ba mươi thuộc hạ, cầm khiên, giáo, xông thẳng lên soái hạm, quát lớn.
Lúc này, bên cạnh Tiêu Kỷ còn mấy trăm người, nhưng tả hữu thị vệ đều bị khí thế của Phàn Mãnh làm cho sợ hãi, không dám nhúc nhích.
Tiêu Kỷ chạy vòng quanh giường, ném túi vàng cho Phàn Mãnh, nói: “Lấy cái này thuê ngươi, đưa ta đến gặp lão Thất.”
Trước khi ra trận, Phàn Mãnh đã được Tiêu Dịch bí mật dặn dò: “Nếu như hắn ta còn sống trở về, thì ngươi cũng đừng mong sống.”
So với câu nói văn vẻ “Trong sáu cửa cung, hãy tùy cơ ứng biến” trước đó, câu nói này trực tiếp hơn rất nhiều, chỉ cần n·gười c·hết, không cần người sống.
Phàn Mãnh bèn đáp: “Làm sao có thể gặp Thiên tử được! Giết ngươi, thì vàng cũng chẳng chạy đi đâu được!”
Liền chém đầu Tiêu Kỷ và con trai út - Tiêu Viên Mãn - trong màn trướng, thu giữ toàn bộ thuyền bè, v·ũ k·hí.
Tiêu Kỷ từ khi lên ngôi đến lúc c·hết, là một năm ba tháng.
…
Lục Pháp Hòa bắt ba anh em Thái tử Tiêu Viên Chiếu, đưa đến Giang Lăng, Tiêu Dịch đổi họ bọn họ thành Thao Thiết, gạch tên dòng họ Tiêu Kỷ ra khỏi gia phả.
Ban đầu, ông ta muốn cho bọn họ t·ự s·át, nhưng lại thấy bọn họ không có ý định tìm đến c·ái c·hết, bèn ra lệnh đưa đến Đình úy, bỏ đói trong ngục.
Ba người cắn tay ăn thịt, mười ba ngày sau mới c·hết.
Tiêu Dịch lại một lần nữa g·iết c·hết người thân, tiêu diệt mối đe dọa lớn đối với ngôi vị hoàng đế của mình.
Quân Tây Ngụy tiến đánh Thành Đô, trong thành có chưa đến một vạn quân, kho v·ũ k·hí trống rỗng, Tiêu Cẩn - Ích Châu thứ sử - không dám nghênh chiến, bèn cố thủ trong thành.
Úy Trì Quýnh dẫn quân bao vây thành, chiêu mộ người vào thành khuyên hàng.
Hoàng môn thị lang Lý Đường theo quân đến đất Thục, chủ động xin được đi khuyên hàng.
Đến trong thành, Tiêu Cẩn hỏi han tình hình trong quân của Úy Trì Quýnh, nhưng Lý Đường không trả lời.
Tiêu Cẩn dùng roi đ·ánh đ·ập, muốn ép Lý Đường khai thật.
Lý Đường mắng: “Ngươi là tàn dư của nước mất nhà tan, không biết sống c·hết. Ta là trung thần của Thiên tử, thà c·hết chứ không chịu khuất phục.”
Sau đó, ông ta bị g·iết c·hết.
Ba vạn quân tiếp viện của Tiêu Yêm, vân vân, chạy về đất Thục, bị Úy Trì Quýnh phái Khai phủ Nguyên Trân, Vạn Hầu Lữ Lăng Thủy dẫn theo mấy ngàn kỵ binh đánh tan.
Uy lực của phủ binh Bắc Chu bắt đầu lộ diện.
Viện binh bị tiêu diệt.
Tiêu Cẩn tuyệt vọng, phái bộ tướng ra khỏi thành khiêu chiến, giao chiến mấy chục lần, đều bị Úy Trì Quýnh đánh bại, binh lính t·hương v·ong rất nhiều.
…
Tháng Tám.
Thành Đô bị bao vây năm mươi ngày.
Tiêu Cẩn, Tiêu Viên Túc cùng văn võ bá quan, đến cửa doanh trại xin đầu hàng.
Úy Trì Quýnh đồng ý, Tiêu Cẩn dẫn theo văn võ bá quan đến phía bắc thành Ích Châu, lập đàn tế trời, thề nguyện, dâng thành đầu hàng.
Cách đây hai trăm chín mươi năm, Hậu chủ Lưu Thiện đầu hàng, nước Thục bị diệt vong, lịch sử lại lặp lại.
Viện binh của Tiêu Tế vừa mới đến, thấy cha đã đầu hàng, bèn bỏ v·ũ k·hí đầu hàng theo.