Chương 18: Phát Triển Khoa Học và Công Nghệ.

Xuyên Về Thời Tự Đức.

Tác giả: Lưu Huỳnh Phát.

Vào giữa thế kỷ 19, Đại Nam đang đứng trước một giai đoạn lịch sử đầy thử thách. Sau những biến động không ngừng trong suốt các thế kỷ trước, vương triều Đại Nam cuối cùng cũng bắt đầu tìm thấy một con đường mới để phát triển và ổn định đất nước. Tuy những cải cách trong các lĩnh vực kinh tế, chính trị và quân sự đã mang lại một số thành tựu nhất định, nhưng lãnh đạo đất nước, đặc biệt là Nguyễn Hải, lại nhận thức rõ rằng nền tảng vững mạnh của Đại Nam chỉ có thể được xây dựng nếu quốc gia này đầu tư mạnh mẽ vào khoa học và công nghệ. Không chỉ với mục tiêu duy trì độc lập quốc gia, Nguyễn Hải còn muốn định hình một tương lai lâu dài cho Đại Nam, một quốc gia mạnh mẽ có thể đứng vững trước sự xâm lấn của các cường quốc phương Tây đang ngày càng mở rộng ảnh hưởng trên toàn cầu.

Nguyễn Hải không phải là một người lãnh đạo thích sa vào những chiến lược ngắn hạn hay chỉ chú trọng đến quân sự và các yếu tố truyền thống. Cậu là một người cẩn trọng, luôn suy nghĩ lâu dài và nhìn xa trông rộng. Cậu hiểu rằng bảo vệ và phát triển đất nước không chỉ dựa vào một q·uân đ·ội hùng mạnh hay tài nguyên thiên nhiên phong phú mà còn cần phải nắm bắt được những thành tựu khoa học và công nghệ tiên tiến của thế giới. Cậu nhận ra rằng, dù Đại Nam có những v·ũ k·hí tối tân hay tài nguyên vô tận, nhưng nếu không có khoa học và công nghệ, đất nước này sẽ không thể theo kịp với những thay đổi đang diễn ra mạnh mẽ trên thế giới, và sẽ không thể tránh khỏi sự xâm lược của các quốc gia phương Tây.

Vào thời điểm ấy, các cường quốc phương Tây đã bắt đầu có những bước tiến mạnh mẽ về khoa học và công nghệ, đồng thời cũng không ngừng tìm kiếm các thị trường mới và mở rộng ảnh hưởng của mình ở khắp nơi. Những quốc gia như Anh, Pháp và Hà Lan đã mạnh mẽ xâm lấn vào các vùng đất của châu Á và châu Phi, và họ không ngần ngại thực hiện những cuộc xâm lược để khai thác tài nguyên. Cảnh tượng ấy khiến Nguyễn Hải lo lắng không nguôi, vì nếu Đại Nam không thay đổi, không làm chủ được khoa học và công nghệ, cậu hiểu rằng đất nước sẽ không thể tránh khỏi sự hủy diệt dưới tay các quốc gia này.

Mỗi khi có cơ hội trong các buổi họp với các quan lại trong triều đình, Nguyễn Hải luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển khoa học và công nghệ. Một ngày đầu xuân, khi không khí trong triều đình vẫn còn ngập tràn vẻ trầm lắng của mùa lễ hội, trong một buổi họp quan trọng, Nguyễn Hải đứng dậy và nhìn các quan lại đang ngồi quanh. Cậu nói với giọng điềm tĩnh nhưng kiên quyết:

- Chúng ta không thể chỉ dựa vào sức mạnh quân sự để bảo vệ đất nước này. Để Đại Nam tồn tại và phát triển bền vững, chúng ta phải đi trước các quốc gia khác một bước trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Không phải chỉ để chúng ta mạnh về quân sự, mà còn để đất nước này vững mạnh về tri thức. Nếu không làm vậy, chúng ta sẽ chỉ là những miếng mồi béo bở cho các cường quốc phương Tây, giống như những gì họ đã làm với các quốc gia khác.

Những lời của Nguyễn Hải khiến các quan lại trong triều đình lặng đi. Một số người hoài nghi, cho rằng những gì Nguyễn Hải nói có vẻ quá xa vời, không thể thực hiện ngay lập tức. Tuy nhiên, sau những cuộc thảo luận và chứng kiến sự phát triển vượt bậc của các nước phương Tây, họ bắt đầu nhận ra rằng nếu Đại Nam không thay đổi, nếu không nhanh chóng tiếp thu những thành tựu khoa học và công nghệ mới nhất, Đại Nam sẽ không thể tồn tại lâu dài. Chính từ những lời nói của Nguyễn Hải, họ bắt đầu thay đổi tư duy, và dần dần, mỗi người trong triều đình cũng nhận thức được rằng sự tiến bộ của quốc gia không thể chỉ dừng lại ở q·uân đ·ội hay nền kinh tế nông nghiệp truyền thống.



Nguyễn Hải hiểu rằng để thực hiện được kế hoạch này, không thể chỉ dựa vào những nhà nghiên cứu trong nước, mà cần phải mời gọi những chuyên gia, những người có tri thức và kinh nghiệm từ các quốc gia tiên tiến. Vì vậy, trong những năm 1850, cậu đã bắt đầu tiếp xúc với nhiều học giả, nhà khoa học từ các nước như Pháp, Anh và Hà Lan. Họ không chỉ mang theo những kiến thức mới về máy móc, lý học, hóa học, sinh học, mà còn giúp Đại Nam tiếp cận với những phát minh và công nghệ tiên tiến nhất của thế giới. Điều này, đối với Nguyễn Hải, là cơ hội để đất nước bắt kịp các quốc gia đi trước, đồng thời tạo cơ sở để phát triển nền khoa học trong nước.

Một trong những nhân vật quan trọng mà Nguyễn Hải quyết định mời về là Jean-Victor Poncelet, một giáo sư người Pháp, nổi tiếng với chuyên môn trong lĩnh vực cơ khí và máy móc. Poncelet là một trong những nhà khoa học hàng đầu của Pháp, đã có những đóng góp đáng kể trong lĩnh vực cơ học lý thuyết và ứng dụng cơ khí trong sản xuất máy móc. Sau nhiều cuộc đàm phán, Nguyễn Hải đã thuyết phục được Poncelet rời bỏ sự nghiệp giảng dạy tại các trường đại học lớn của Pháp, để đến Đại Nam, giúp đỡ quốc gia này trong công cuộc phát triển khoa học và công nghệ.

Khi Poncelet đến Đại Nam, ông không khỏi ngạc nhiên trước tầm nhìn và quyết tâm của Nguyễn Hải. Trong lần gặp mặt đầu tiên, Nguyễn Hải đã bày tỏ rõ ràng với ông về tầm quan trọng của công việc này đối với sự phát triển của đất nước:

- Thưa ngài, Đại Nam đang đối mặt với nhiều thử thách lớn lao. Nếu chúng ta không thay đổi, không cải tiến, chúng ta sẽ mãi mãi đứng ở vị trí yếu kém trước các quốc gia phương Tây. Ta tin rằng khoa học và công nghệ chính là chìa khóa để giúp đất nước này không chỉ duy trì được độc lập mà còn có thể vươn lên trở thành một quốc gia mạnh mẽ, tự chủ.

Jean-Victor Poncelet đã nhận lời ngay lập tức. Ông cảm nhận được sự nhiệt huyết và khát khao cải cách của Nguyễn Hải. Không chỉ dạy cho các học trò tại các trường học, Poncelet còn giúp thiết kế và cải tiến các máy móc, đặc biệt là những máy móc cần thiết cho sự phát triển của quốc gia.

Suốt nhiều tháng trời, Poncelet cùng với một nhóm các kỹ sư và học giả phương Tây đã xây dựng và cải tiến các công trình cơ khí quan trọng. Họ thiết kế và chế tạo các loại máy móc, từ những chiếc máy cày, máy bơm nước cho đến những dụng cụ phục vụ quân sự. Những sản phẩm này không chỉ đáp ứng được nhu cầu của người dân mà còn nâng cao hiệu quả sản xuất, giảm bớt sự phụ thuộc vào sức lao động thủ công.

Một trong những thành tựu nổi bật mà Poncelet và nhóm của ông đạt được là việc cải tiến hệ thống máy móc sản xuất v·ũ k·hí. Trước đây, các v·ũ k·hí của Đại Nam dù đã có những cải tiến nhất định, nhưng vẫn còn khá thô sơ và thiếu chính xác. Nhờ vào những cải tiến trong thiết kế và sản xuất của Poncelet, những khẩu pháo, súng, và đạn dược do các thợ cơ khí trong nước chế tạo đã có chất lượng vượt trội hơn hẳn. Điều này không chỉ giúp Đại Nam củng cố được sức mạnh quân sự mà còn tạo ra cơ sở để phát triển công nghiệp nặng trong tương lai.

Một ngày nọ, khi các quan lại trong triều đình tập trung tại một buổi họp quan trọng, Nguyễn Hải đã cất tiếng báo cáo về những tiến triển trong công cuộc phát triển khoa học và công nghệ của đất nước. Cậu nói:



- Hôm nay, chúng ta đã chứng kiến những bước tiến lớn trong công tác phát triển công nghiệp và quân sự của Đại Nam. Các máy móc mà chúng ta chế tạo không chỉ làm tăng năng suất lao động mà còn giúp chúng ta tạo ra những v·ũ k·hí hiện đại hơn. Hãy tiếp tục hỗ trợ các nhà khoa học và kỹ sư, vì đó chính là nền tảng để chúng ta đứng vững trong thế giới hiện nay.

Lời nói của Nguyễn Hải không chỉ khơi dậy niềm tin của các quan lại mà còn truyền cảm hứng cho họ trong công việc hàng ngày. Những bước tiến trong khoa học và công nghệ đã giúp Đại Nam có được nền tảng vững chắc để đối phó với mọi nguy cơ từ bên ngoài, đồng thời mở ra những cơ hội phát triển không giới hạn cho đất nước. Cậu hiểu rằng, để đất nước mạnh mẽ và tự chủ, thì sự đổi mới phải được triển khai trên tất cả các lĩnh vực, từ quân sự, kinh tế cho đến khoa học kỹ thuật.

Chỉ có như vậy, Đại Nam mới có thể vững vàng vượt qua những thử thách và xây dựng một tương lai rạng ngời.

Vào giữa thế kỷ 19, Đại Nam trải qua một giai đoạn khó khăn, với những biến động chính trị và xã hội mà không phải quốc gia nào cũng có thể vượt qua. Sau nhiều năm c·hiến t·ranh, đất nước đang phải đối mặt với sự suy yếu trong nội bộ, và các mối đe dọa từ bên ngoài đang ngày càng tăng cao. Để giữ vững nền độc lập, tránh bị các cường quốc phương Tây xâm lấn, Nguyễn Hải là một người lãnh đạo trẻ đầy quyết tâm đã nhận thức rõ rằng một quốc gia mạnh không chỉ cần có một q·uân đ·ội hùng mạnh mà còn phải xây dựng một nền tảng khoa học vững chắc. Trong con mắt của cậu, sự phát triển không thể chỉ gói gọn trong quân sự mà phải gắn liền với tri thức, khoa học và công nghệ. Đó là con đường để Đại Nam không chỉ tồn tại mà còn vươn lên mạnh mẽ, tự chủ và phát triển bền vững trong một thế giới đầy biến động.

Nguyễn Hải hiểu rằng nền khoa học sẽ là yếu tố quyết định sức mạnh và sự phát triển của một quốc gia trong tương lai. Mặc dù đất nước đang còn nhiều khó khăn, nhưng cậu không để những khó khăn ấy làm chùn bước. Cậu tập trung vào cải cách giáo dục, xây dựng một hệ thống đào tạo có thể sản sinh ra những nhà khoa học, kỹ sư, và trí thức với tầm nhìn và khả năng giải quyết những vấn đề thực tế của xã hội. Cậu không muốn Đại Nam chỉ trở thành một quốc gia tụt hậu, mà muốn nó trở thành một quốc gia của tri thức, nơi khoa học và công nghệ không chỉ được nghiên cứu mà còn được áp dụng rộng rãi trong mọi lĩnh vực, từ sản xuất, nông nghiệp đến quân sự.

Để đạt được mục tiêu đó, Nguyễn Hải đã cho xây dựng một hệ thống giáo dục mới, trong đó các môn khoa học cơ bản như lý học, hóa học, sinh học, và toán học sẽ được giảng dạy bài bản. Cậu quyết tâm xây dựng Trường Đại học Đại Nam, đó là một cơ sở giáo dục hiện đại, nơi không chỉ có giảng dạy về những môn khoa học truyền thống mà còn trang bị cho các học sinh những kỹ năng thực tiễn để có thể ứng dụng vào cuộc sống. Trường Đại học Đại Nam sẽ là nơi ươm mầm những nhà khoa học, kỹ sư và các nhà lãnh đạo tương lai của đất nước.

Buổi học đầu tiên tại trường là một trong những sự kiện quan trọng nhất trong lịch sử giáo dục của Đại Nam. Dưới ánh sáng mờ ảo của những ngọn đèn trong lớp học, giáo sư Jean-Baptiste, một nhà khoa học nổi tiếng người Pháp, đứng trên bục giảng, nhìn xuống một lớp học đầy nhiệt huyết. Các học sinh trong lớp không chỉ là những học viên xuất sắc mà còn là những người con của đất nước, những người sẽ trở thành những cánh tay nối dài của Nguyễn Hải trong công cuộc xây dựng đất nước. Trong đó, có Bảo Thiên, con trai của Nguyễn Hải, một cậu bé đam mê kỹ thuật và máy móc, và Vệ Nhiên, con gái của cậu, một cô bé thông minh và nhạy bén, với thiên hướng về ngoại giao và quản lý. Tuy cả hai mới chỉ hơn hai tuổi, nhưng tương lai của họ sẽ gắn liền với sự phát triển của đất nước, đóng góp vào sự nghiệp đổi mới của Đại Nam.

Lúc này, giáo sư Jean-Baptiste bước lên bục giảng, mắt sáng ngời với niềm đam mê dành cho khoa học. Hắn nhìn vào những khuôn mặt trẻ trung đầy kỳ vọng và bắt đầu giảng bài. Giọng của ông vang lên, mạnh mẽ và đầy nhiệt huyết:



- Các bạn thân mến, hôm nay chúng ta sẽ bắt đầu hành trình khám phá cơ học. Cơ học không chỉ là một môn học, nó là chìa khóa mở ra khả năng xây dựng những công trình vĩ đại. Những quy tắc cơ bản mà chúng ta sẽ học hôm nay sẽ giúp chúng ta làm chủ thế giới vật chất, và quan trọng hơn cả, làm chủ chính tương lai của chúng ta. Bằng việc áp dụng những kiến thức này vào thực tế, các bạn sẽ có thể xây dựng một đất nước hùng mạnh và tự chủ.

Bảo Thiên ngồi nghe, mắt sáng lên với niềm đam mê không che giấu. Cậu bé háo hức lắng nghe từng lời giảng của giáo sư, mơ tưởng đến những cỗ máy vĩ đại mà một ngày nào đó cậu sẽ sáng chế ra để phục vụ đất nước. Còn Vệ Nhiên, dù có tính cách thiên về lãnh đạo và quản lý, nhưng cô bé cũng hiểu được tầm quan trọng của những kiến thức khoa học đối với sự phát triển bền vững của đất nước. Cô bé ngồi chăm chú, mắt lấp lánh, và mặc dù chưa thể hiểu hết tất cả các khái niệm, nhưng cô đã nhận ra rằng khoa học chính là chìa khóa mở ra tương lai cho mình và cho Đại Nam.

Mỗi buổi học như vậy đều là những viên gạch đầu tiên trong công cuộc xây dựng nền móng vững chắc cho sự phát triển lâu dài của đất nước. Những học viên, dù còn trẻ, nhưng họ đã bắt đầu thấm nhuần tầm quan trọng của tri thức và những gì họ sẽ đóng góp vào công cuộc xây dựng đất nước. Nguyễn Hải, với tầm nhìn xa trông rộng, hiểu rằng việc xây dựng nền giáo dục này không chỉ là để tạo ra những học giả, mà quan trọng hơn là tạo ra những con người có khả năng đối mặt với mọi thử thách trong tương lai, những người có thể biến lý thuyết thành thực tế, có thể áp dụng khoa học vào việc phát triển đất nước.

Đồng thời, Nguyễn Hải cũng thúc đẩy mạnh mẽ việc nghiên cứu khoa học ứng dụng, không chỉ trong lĩnh vực quân sự mà còn trong các ngành nông nghiệp, y học, và công nghiệp. Các công trình nghiên cứu về nông nghiệp được triển khai để cải tiến giống cây trồng, nâng cao năng suất, đồng thời nghiên cứu các phương pháp bảo vệ mùa màng khỏi sâu bệnh. Những sáng chế mới trong việc chế tạo máy móc phục vụ sản xuất cũng bắt đầu xuất hiện, góp phần không nhỏ vào sự đổi mới của nền kinh tế Đại Nam.

Trong lĩnh vực y học, Nguyễn Hải đặt ra mục tiêu đặc biệt quan trọng: chống lại những bệnh dịch mà đất nước thường xuyên phải đối mặt. Các bác sĩ và nhà khoa học trong nước, dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia phương Tây, bắt tay vào việc nghiên cứu những phương pháp điều trị mới, đặc biệt là các bệnh dịch như sốt rét, bệnh dịch tả, và các căn bệnh truyền nhiễm khác. Những nghiên cứu này đã đem lại những kết quả bước đầu khả quan, giúp giảm bớt tác hại của các bệnh dịch và cải thiện chất lượng sức khỏe cộng đồng.

Nguyễn Hải luôn nhấn mạnh rằng khoa học không chỉ là lý thuyết, mà nó phải được áp dụng vào thực tế để phục vụ cho lợi ích của người dân. Cậu tổ chức những cuộc hội thảo, những buổi chia sẻ kiến thức giữa các nhà khoa học và giới lãnh đạo để thúc đẩy việc ứng dụng các công trình nghiên cứu vào cuộc sống. Dù đôi khi những ý tưởng này gặp phải sự phản đối hoặc nghi ngờ, nhưng Nguyễn Hải không bỏ cuộc. Cậu biết rằng chỉ khi áp dụng khoa học vào thực tế, đất nước mới có thể phát triển bền vững.

Một ngày nọ, khi Trường Đại học Đại Nam tổ chức buổi lễ tốt nghiệp cho các học viên, Nguyễn Hải đứng trên bục giảng, nhìn về phía những khuôn mặt sáng ngời của các sinh viên. Cậu cảm thấy tự hào, không chỉ vì sự phát triển của trường mà còn vì những thành quả mà nền giáo dục Đại Nam đã đạt được. Cậu hướng ánh mắt đến những học viên đang đứng dưới bục giảng, trong đó có cả Bảo Thiên và Vệ Nhiên, và nói:

- Các bạn là những người mang trong mình sức mạnh của tri thức. Các bạn không chỉ là những người học giỏi, mà còn là những người sẽ xây dựng tương lai của Đại Nam. Các bạn sẽ không chỉ giúp chúng ta phát triển quân sự mà còn xây dựng nền tảng trí tuệ vững chắc cho đất nước. Đây mới chính là sức mạnh thực sự mà chúng ta cần.

Lời phát biểu của Nguyễn Hải đã khơi dậy niềm tự hào và niềm tin vào tương lai cho các học viên. Cả trường đều vỗ tay vang dội. Những học viên, từ những đứa trẻ nhỏ tuổi nhất đến những nhà nghiên cứu trưởng thành, đều cảm nhận được sự kỳ vọng lớn lao từ đất nước và từ lãnh đạo của mình.

Nguyễn Hải biết rằng con đường phát triển của Đại Nam vẫn còn dài và đầy thử thách. Nhưng với nền tảng giáo dục vững chắc và sự đam mê khoa học không ngừng nghỉ, cậu tin rằng một ngày không xa, Đại Nam sẽ trở thành một quốc gia mạnh mẽ, tự chủ, và có thể cạnh tranh ngang tầm với các cường quốc phương Tây. Những kết quả ban đầu của các cải cách khoa học đã là minh chứng rõ ràng cho thấy, đất nước này sẽ bước vào kỷ nguyên mới, nơi mà tri thức và công nghệ sẽ là chìa khóa mở ra mọi cơ hội.