Xuyên Về Thời Tự Đức.

Chương 24: Địa Chủ Bất Bình.



Chương 24: Địa Chủ Bất Bình.

Xuyên Về Thời Tự Đức.

Tác giả: Lưu Huỳnh Phát.

Nguyễn Hải, một người con ưu tú của Đại Nam, đã dành cả cuộc đời mình để thúc đẩy những cải cách sâu rộng nhằm thay đổi xã hội, không chỉ về mặt chính trị mà còn nhằm xây dựng một nền tảng vững chắc cho một xã hội thịnh vượng. Những cải cách này đã làm thay đổi diện mạo của đất nước, giúp các tầng lớp nghèo khổ có cơ hội được hưởng một phần công bằng trong sự phát triển chung. Tuy nhiên, như tất cả những thay đổi lớn lao, những bước đi này không thể làm vừa lòng tất cả mọi người.

Đặc biệt, tầng lớp địa chủ, những người có quyền lực và đất đai lớn trong xã hội, đã cảm thấy quyền lợi của mình bị đe dọa. Những chính sách cải cách về đất đai và thuế khóa mới khiến họ phải chia sẻ tài sản của mình cho các tầng lớp thấp hơn, đồng thời gánh chịu những khoản thuế nặng nề mà trước đây chỉ có những người nông dân nghèo mới phải đối mặt. Những chính sách này không chỉ làm thay đổi cơ cấu tài chính của xã hội mà còn đụng chạm đến quyền lực lâu dài của họ. Từ đó, một cuộc đối đầu nảy sinh, một cuộc đối đầu mà không ai có thể dự đoán được kết quả.

Kể từ mùa thu năm ấy, những cuộc nổi dậy của các địa chủ bắt đầu xuất hiện một cách lác đác ở khắp các vùng nông thôn. Những nhóm người này bắt đầu tụ tập lại, kêu gọi nhau đứng lên phản đối chính quyền. Họ tổ chức các cuộc b·iểu t·ình lớn, cáo buộc triều đình đã vi phạm quyền lợi của họ, đồng thời kêu gọi người dân các làng xã cùng nhau nổi dậy chống lại chính quyền. Những cuộc b·ạo đ·ộng, dù quy mô nhỏ, vẫn liên tục diễn ra và khiến tình hình trở nên căng thẳng, nhất là ở vùng đồng bằng phía Nam. Tình hình ngày một khó kiểm soát và trở thành một mối đe dọa đối với sự ổn định của đất nước.

Trong một cuộc họp sáng sớm của triều đình, Nguyễn Hải đang lắng nghe các quan đại thần báo cáo tình hình đất nước thì đột ngột nhận được tin về các cuộc nổi dậy. Một viên quan cấp thấp, khuôn mặt đầy vẻ lo âu, bước vào và khẽ cúi đầu báo cáo:

- Thưa bệ hạ, tình hình ở các tỉnh ngày càng nghiêm trọng. Các địa chủ đã tập hợp đông đảo, không chỉ từ chối nộp thuế mà còn có dấu hiệu kích động dân chúng. Những cuộc b·ạo l·oạn không chỉ đang diễn ra ở một vài làng, mà lan rộng ra khắp vùng, đe dọa sự ổn định của toàn bộ khu vực.

Nguyễn Hải không vội phản ứng. Cậu trầm ngâm suy nghĩ, tay xoay nhẹ cây quạt, ánh mắt nhìn sâu vào tấm bản đồ Đại Nam được trải rộng trên bàn. Mỗi đường vạch trên bản đồ như một phần cuộc đời mà cậu đã dày công vun đắp. Trong lòng cậu, một cảm giác khó tả dâng lên. Cậu hiểu rằng đây không phải là những cuộc nổi dậy đơn giản, mà là sự phản kháng của những người đã quen với quyền lực và địa vị, những người không dễ dàng từ bỏ những gì đã đạt được. Tuy nhiên, cậu cũng nhận thức rằng nếu những mâu thuẫn này không được giải quyết, không chỉ đất nước mà cả xã hội sẽ phải chịu hậu quả nghiêm trọng.

Sau một hồi im lặng, Nguyễn Hải khẽ thở dài và lên tiếng, giọng nói bình tĩnh nhưng đầy quyết đoán:

- Trẫm hiểu rõ lý do của cuộc nổi dậy này. Những địa chủ, mặc dù không phải lúc nào cũng đồng tình với triều đình, nhưng họ không phải là kẻ thù của chúng ta. Họ chỉ đang bảo vệ quyền lợi của mình, những quyền lợi đã được duy trì qua bao thế hệ. Tuy nhiên, triều đình không thể cứ để tình trạng này tiếp diễn mãi. Trẫm tin rằng, thay vì đối đầu, chúng ta phải tìm ra một giải pháp hòa bình, một cách thức để đối thoại, để giải quyết vấn đề này.

Các quan đại thần trong triều đều ngạc nhiên trước cách tiếp cận của Nguyễn Hải. Một trong số họ, một viên quan lớn tuổi, không giấu nổi sự băn khoăn, liền lên tiếng:

- Bẩm bệ hạ, nếu chúng ta không hành động nhanh chóng, những cuộc nổi dậy này sẽ không thể kiểm soát nổi. Chúng ta có thể đưa q·uân đ·ội đi đàn áp, nhưng nếu để tình hình kéo dài, đất nước sẽ rơi vào hỗn loạn. Triều đình cần phải hành động quyết liệt để bảo vệ sự ổn định.



Nguyễn Hải lắc đầu, đôi mắt cậu nhìn sâu vào từng người trong triều đình, giọng nói kiên quyết:

- Để đất nước có thể phát triển bền vững, chúng ta không thể chỉ dựa vào biện pháp trấn áp. Địa chủ là một phần không thể thiếu trong xã hội này, dù không phải lúc nào họ cũng đồng tình với chúng ta. Nhưng nếu chúng ta không thể cùng họ tìm ra một giải pháp hòa giải, những cuộc nổi dậy này sẽ tiếp tục diễn ra và chính quyền sẽ mãi mãi ở trong tình trạng bất ổn. Chúng ta cần phải thay đổi cách tiếp cận, không phải bằng sức mạnh, mà bằng trí tuệ và sự thấu hiểu.

Một viên quan trẻ, nhìn thấy quyết tâm và tầm nhìn của Nguyễn Hải, đứng lên và nói:

- Thưa bệ hạ, nếu thực sự muốn hòa giải, chúng ta phải đối mặt trực tiếp với những người lãnh đạo cuộc nổi dậy. Không thể chỉ thảo luận từ xa hay đưa ra những lời hứa suông. Trẫm có thể gặp gỡ họ, lắng nghe những nguyện vọng và yêu cầu của họ, từ đó tìm ra nguyên nhân thực sự khiến họ phản đối triều đình.

Nguyễn Hải gật đầu, ánh mắt cậu chợt sáng lên. Quyết định đã được đưa ra. Cậu sẽ đích thân đến các vùng bất ổn, gặp mặt trực tiếp các lãnh đạo của cuộc nổi dậy, để không chỉ lắng nghe mà còn tìm ra cách thức giải quyết vấn đề. Cậu tin rằng chỉ có đối thoại trực tiếp, không qua trung gian, mới có thể tháo gỡ được những mâu thuẫn này.

Cậu bắt tay vào chuẩn bị cho chuyến đi, cùng với một số quan lại tin cậy. Để tránh gây nghi ngờ và giữ bí mật, Nguyễn Hải quyết định sẽ di chuyển một cách kín đáo, tránh làm rò rỉ thông tin ra ngoài. Cậu hiểu rằng, nếu tin tức về cuộc gặp gỡ này bị lộ, mọi sự sẽ trở nên khó kiểm soát.

Khi đến một trong những vùng nông thôn đang xảy ra b·ạo l·oạn, Nguyễn Hải cùng đoàn tùy tùng dừng lại tại một ngôi làng nhỏ, nơi được cho là điểm nóng của cuộc nổi dậy. Những ngôi nhà vách đất xập xệ, cánh đồng xanh mướt bị bỏ hoang, và không khí im lặng đến nghẹt thở. Nguyễn Hải hiểu rằng, đây là nơi mà những cuộc đối đầu giữa chính quyền và người dân đang diễn ra gay gắt.

Cậu được dẫn đến nhà của một lãnh đạo địa chủ nổi bật trong khu vực, người đang được xem như hình mẫu trong cuộc đấu tranh chống lại triều đình. Ngôi nhà tuy giản dị nhưng vẫn thể hiện sự quyền lực, với những đồ vật trang trí tinh tế và khu vườn rộng lớn. Nguyễn Hải được đón tiếp nồng hậu, và cuộc trò chuyện bắt đầu trong một không khí cởi mở nhưng đầy căng thẳng.

Nguyễn Hải nhẹ nhàng lên tiếng:

- Trẫm hiểu rằng các ngươi không hài lòng với những cải cách của triều đình. Nhưng ta cũng mong rằng các ngươi hiểu rằng những cải cách này không phải là để tước đi quyền lợi của các ngươi, mà là để xây dựng một xã hội công bằng hơn, để đất nước có thể phát triển bền vững.

Lãnh đạo địa chủ khẽ nhếch môi, ánh mắt có phần căng thẳng nhưng vẫn giữ sự kiên nhẫn:

- Bệ hạ, chúng tiểu nhân không phản đối những cải cách, chúng tiểu nhân phản đối sự bất công. Địa chủ đã vất vả xây dựng cơ nghiệp, đã dành cả đời để phát triển những mảnh đất của mình, thì làm sao có thể chấp nhận chia sẻ tài sản của mình với những người chưa từng biết đến sự hy sinh ấy?



Nguyễn Hải im lặng nghe, không vội vàng đáp lại. Cậu hiểu rằng đây là một vấn đề phức tạp, không thể giải quyết bằng những lời nói đơn giản. Nhưng cậu cũng biết, nếu có thể làm rõ được tầm nhìn của mình cho họ, ít nhất một phần nào đó, những mâu thuẫn này sẽ được giải quyết.

Nguyễn Hải đến Nghệ An vào một thời điểm đầy căng thẳng, nơi những cuộc đấu tranh giữa tầng lớp địa chủ và những người nông dân đang ngày càng gia tăng. Khắp nơi vang vọng tiếng xung đột, những người quyền thế tranh giành quyền lợi, trong khi những người nghèo, những nông dân chất phác, lại đang dần nhận thức được quyền lợi của mình và đứng lên đòi công bằng. Mảnh đất này không thiếu những cuộc xung đột âm ỉ nhưng cũng không thiếu những cơ hội để có thể hòa giải, chỉ cần một bàn tay khéo léo và sự dũng cảm để nhìn nhận lại giá trị đích thực của cuộc sống.

Nguyễn Hải đến không phải để giải quyết mọi thứ bằng sức mạnh hay b·ạo l·ực. Cậu đến với một khát khao, không phải là chinh phục, mà là làm người hòa giải, làm cầu nối giữa những phe phái đang đứng ở hai đầu chiến tuyến. Trong tâm trí của cậu, cách duy nhất để đất nước phát triển là phải tạo ra một nền tảng đoàn kết, không phải là chia rẽ. Và trong từng bước đi, cậu tin rằng mọi người, dù là địa chủ hay nông dân, đều có thể tìm được sự thấu hiểu, nếu như ta dành thời gian và tâm huyết để nói chuyện và cùng nhau xây dựng lại.

Ngày hôm đó, trời âm u như dự báo những điều chẳng lành. Cậu bước vào phòng họp, nơi các đại diện của các gia đình địa chủ trong vùng đã tụ họp. Những khuôn mặt giàu có, quyền lực nhưng cũng đầy nghi ngại và kiêu hãnh. Ánh mắt họ như những lưỡi dao sắc bén, soi xét từng hành động, từng lời nói của cậu, tìm ra khe hở, tìm cách bác bỏ những gì có thể là mối đe dọa cho quyền lực của họ. Căn phòng yên lặng, chỉ có tiếng đập nhẹ của những ngọn đèn dầu, như tạo thêm một không khí căng thẳng, như đang chuẩn bị cho một trận chiến quyết liệt. Không ai lên tiếng, chỉ có tiếng bước chân của Nguyễn Hải vang lên khi cậu tiến vào.

Một người đàn ông cao tuổi, mặt mày hằn rõ sự dày dạn qua bao năm tháng bươn chải, đứng dậy. Với ánh mắt sắc lạnh, ông ta nhìn Nguyễn Hải chằm chằm rồi nói, giọng cứng rắn như tảng đá:

- Tiểu nhân không đến đây để nghe những lời khuyên bảo không thực tế, cũng không cần sự hòa giải của bệ hạ. Chúng tiểu nhân đã sống trên mảnh đất này bao nhiêu năm, chẳng lẽ bệ hạ nghĩ rằng chúng ta sẽ bỏ qua những quyền lợi mà mình đã phải trả giá đắt để có được?

Nguyễn Hải đứng thẳng, không hề bị khuất phục trước sự thách thức ấy. Cậu biết rằng nếu mình tỏ ra yếu đuối hay bị đe dọa, thì tất cả những gì mình đã cố gắng xây dựng sẽ sụp đổ. Cậu nhìn thẳng vào đôi mắt của người đàn ông, trong đó có sự kiên định nhưng cũng không thiếu nỗi sợ hãi. Nguyễn Hải từ tốn đáp, nhưng giọng nói lại đầy sự quyết đoán:

- Trẫm đến không phải để tranh đấu với các ngươi, mà để chia sẻ lý do tại sao những cải cách này lại quan trọng. Trẫm không muốn làm kẻ thù của các ngươi. Trái lại, trẫm muốn tạo cơ hội để tất cả chúng ta có thể phát triển cùng nhau. Đất nước đang thay đổi, và nếu chúng ta không thích nghi, sự phân hóa xã hội sẽ chỉ khiến mọi thứ r·ối l·oạn. Các ngươi là những người nắm giữ quyền lực, không thể đứng ngoài cuộc khi đất nước lâm vào cảnh bất ổn.

Không khí trong phòng càng thêm căng thẳng. Mọi người đều im lặng, ánh mắt không rời Nguyễn Hải. Cậu tiếp tục, nhưng mỗi từ đều được chọn lựa kỹ lưỡng, như đang cố gắng tháo gỡ nút thắt trong lòng những người đối diện:

- Trẫm không yêu cầu các ngươi phải từ bỏ quyền lợi của mình. Điều trẫm mong muốn là chúng ta có thể cùng nhìn nhận lại những giá trị trong xã hội. Chúng ta đều hiểu rằng chỉ có sự hợp tác, sự chia sẻ, mới có thể giúp đất nước vươn lên, giúp tất cả chúng ta có thể sống tốt hơn. Khi xã hội phát triển, không chỉ những người nghèo mới được lợi, mà tất cả chúng ta đều sẽ được hưởng lợi.

Một người đàn ông khác, có vẻ già dặn và tinh tế hơn, lên tiếng. Ông nhìn Nguyễn Hải với vẻ trầm ngâm, đôi mắt vẫn ngập đầy sự hoài nghi:

- Bệ hạ nói hay lắm, nhưng liệu những lời hứa này có thể trở thành hiện thực không? Chúng tiểu nhân là những người đã mất biết bao công sức để có được tài sản này, liệu có thể yên tâm rằng triều đình sẽ không lấy đi những gì chúng ta đã có? Liệu những cải cách này có thực sự mang lại sự ổn định, hay chỉ là cái cớ để bóc lột thêm tầng lớp địa chủ?



Nguyễn Hải không vội đáp ngay mà nhìn thẳng vào người đàn ông ấy, như muốn hiểu rõ hơn tâm tư của ông. Cậu mỉm cười nhẹ nhàng, đôi mắt sáng lên với sự kiên định:

- Trẫm hiểu những lo lắng của các ngươi. Nhưng các ngươi cũng phải hiểu rằng, nếu chỉ giữ tài sản cho riêng mình mà không có sự phát triển, thì sớm hay muộn, các ngươi cũng sẽ không thể bảo vệ được gì. Chỉ khi đất đai được chia sẻ, khi nông dân có quyền sở hữu đất đai, họ sẽ không chỉ làm việc cho các ngươi mà còn bảo vệ các ngươi. Điều này, không phải trẫm mà chính các ngươi là người hiểu rõ nhất. Trẫm không muốn lấy đi gì của các ngươi, mà chỉ muốn tạo ra một cơ hội cho tất cả mọi người cùng phát triển.

Cậu dừng lại một chút, rồi nói tiếp, từng từ nhẹ nhàng nhưng sâu sắc:

- Một xã hội phát triển không thể chỉ dựa vào một vài gia đình có tài sản. Mọi người đều cần có cơ hội, và chỉ khi tất cả cùng nhau phát triển, xã hội mới có thể bền vững.

Một lúc lâu im lặng bao trùm căn phòng. Các địa chủ ngồi yên, ánh mắt không còn đầy sự hoài nghi như lúc ban đầu, mà thay vào đó là sự trầm tư. Một vài người trong số họ thậm chí đã bắt đầu gật đầu, dường như đã nhận ra những điểm hợp lý trong những lời nói của Nguyễn Hải. Nhưng vẫn có một người không ngừng suy nghĩ, chậm rãi lên tiếng:

- Bệ hạ có thể cam kết gì cho chúng tiểu nhân? Liệu chúng tiểu nhân có thể tin tưởng rằng khi những cải cách này được thực hiện, chúng ta sẽ không phải chịu thiệt thòi, mất mát?

Nguyễn Hải đáp lại, không chút do dự:

- Trẫm cam kết sẽ tạo ra những hội đồng địa chủ, nơi các ngươi có thể tham gia, giá·m s·át và góp ý vào các chính sách. Các ngươi sẽ không bị bỏ qua, mà sẽ là một phần quan trọng trong việc xây dựng tương lai của đất nước. Trẫm cũng sẽ cung cấp các hỗ trợ về thuế, về các dự án phát triển hạ tầng và nông nghiệp, để giúp các ngươi duy trì và phát triển tài sản của mình. Chúng ta sẽ cùng nhau tiến bước.

Không khí trong phòng dần thay đổi. Các ánh mắt không còn cảnh giác mà bắt đầu nhìn nhau, như những tia hy vọng đang le lói nơi cuối đường hầm tối tăm. Một người địa chủ, người trước đó vẫn cứng rắn, giờ đây không giấu nổi sự do dự trong mắt, chậm rãi lên tiếng:

- Nếu vậy, chúng tiểu nhân sẽ thử xem. Nhưng bệ hạ phải hiểu rằng chúng tiểu nhân sẽ không dễ dàng đồng ý nếu không thấy được hành động thực tế.

Nguyễn Hải mỉm cười, gật đầu:

- Trẫm hiểu. Và trẫm sẽ chứng minh cho các ngươi thấy rằng những điều trẫm nói không chỉ là lý thuyết.

Cuộc gặp kết thúc trong một không khí khác hẳn so với khi bắt đầu. Các địa chủ, dù vẫn còn chút hoài nghi, nhưng không còn hoàn toàn chống đối. Những ngày tiếp theo, tin tức về cuộc gặp gỡ này lan rộng khắp vùng. Các địa chủ bắt đầu tham gia vào các dự án phát triển hạ tầng và nông nghiệp. Những vùng đất xưa kia đầy mâu thuẫn giờ đây bắt đầu chứng kiến sự hợp tác giữa những người nông dân và địa chủ. Họ không chỉ làm việc với nhau mà còn cùng nhau bảo vệ mảnh đất mà họ đều yêu quý.

Nguyễn Hải biết rằng con đường phía trước không hề dễ dàng, nhưng khi nhìn thấy những bước đầu tiên của sự thay đổi, cậu càng vững tin vào con đường mình đã chọn. Cậu không vội vã, mà hiểu rằng mỗi sự thay đổi đều cần thời gian để thích nghi. Nhưng với lòng kiên định và tình yêu với đất nước, Nguyễn Hải tin rằng sự đoàn kết và hợp tác sẽ đưa Đại Nam tiến lên một tầm cao mới.